ابراهیمی، نادر (گرگان ۱۳۱۵ش ـ۱۳۸۷)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نادر ابراهیمی
زادروز گرگان ۱۳۱۵ش
درگذشت ۱۳۸۷ش
ملیت ایرانی
شغل و تخصص اصلی داستان نویس و پژوهشگر تاریخ ادبیات داستانی
شغل و تخصص های دیگر فیلم نامه نویس و کارگردان
آثار رمان انسان، جنایت و احتمال (۱۳۵۰)؛ فیلم مادر (به کارگردانی فتحعلی اویسی، ۱۳۶۳)
گروه مقاله ادبیات فارسی
جوایز و افتخارات جایزه ادبی «بیست سال ادبیات داستانی» برای رمان آتش بدون دود ( ۶۰ ـ ۱۳۵۹) در ۷ جلد
نادر ابراهیمی
نادر ابراهیمی

نادر ابراهیمی (گرگان ۱۳۱۵ش- ۱۳۸۷)

داستان‌نویس ایرانی و پژوهشگرِ تاریخ ادبیات داستانی. تحصیلات خود را نیمه‌‌کاره رها کرد و به کارهای یدی روی ‌آورد. ‌جز داستان، نمایش‌نامه، نقد ادبی، فیلم‌نامه و چندین اثر در زمینۀ ادبیات کودکان نوشته، و سریال تلویزیونی و فیلم سینمایی هم ساخته است.

داستان‌هایش نشانگر آزمون‌های گوناگون او در نثر و مضمون است. شیوۀ معمول او این است که ابتدا، با نثری خوش‌آهنگ و با جمله‌های قصار، از افسانه‌های تمثیلی ‌ـ ‌اخلاقی شروع می‌کند و رفته‌رفته، درخلال داستان، تصویری از واقعیت‌های زندگی شخصیت‌هایش، اعم از کارمند و روشنفکر، به‌‌دست می‌دهد.

شروع فعالیت ابراهیمی در عرصۀ سینما با نوشتن فیلم‌نامه و کارگردانی فیلم صدای صحرا (۱۳۵۴‌ش) بود. ازجمله مجموعه‌های تلویزیونی او می‌توان به آتش بدون دود (نویسنده و کارگردان) و سفرهای دور و دراز حامی و کامی در وطن (نویسنده و کارگردان) اشاره کرد. چندین فیلم‌نامه نیز نوشت، ازجمله مادر (به کارگردانی فتحعلی اویسی، ۱۳۶۳) و کوچۀ پاییز (خسرو سینایی، ۱۳۷۶).

کتابشناسی

ادبیات بزرگسال

با سرودخوان جنگ در خطه نام و ننگ

خانه‌ای برای شب

آرش در قلمرو تردید (یا: پاسخ‌ناپذیر)

مصابا و رؤیای گاجرات

بار دیگر شهری که دوست می‌داشتم

هزارپای سیاه و قصه‌های صحرا

افسانهٔ باران

در سرزمین کوچک من (منتخب آثار)

تضادهای درونی

انسان - جنایت - احتمال

مکان‌های عمومی

رونوشت بدون اصل

درحد توانستن (شعرگونه)

غزل‌داستان‌های سال بد

ابن مشغله (زندگینامه: جلد اول)

ابوالمشاغل (زندگینامه: جلد دوم)

فردا شکل امروز نیست

براعت استهلال  (از مجموعه «ساختار و مبانی ادبیات داستانی»)

مقدمه‌ای بر فارسی‌نویسی برای کودکان

مقدمه‌ای بر مصورسازی کتاب‌های کودکان

مقدمه‌ای بر مراحل خلق و تولید ادبیات کودکان

مقدمه‌ای بر آرایش و پیرایش کتاب‌های کودکان

دور ایران در شش ساعت (گزارش دومین نمایشگاه ایرانگردی در سال ۱۳۷۱)

چهل نامهٔ کوتاه به همسرم

آتشْ بدون دود (داستان بلند هفت جلدی)

با سرودخوان جنگ، در خطهٔ نام و ننگ

یک صعود باورنکردنی

تکثیر تاسف‌انگیز پدربزرگ

مردی در تبعید ابدی (براساس زندگی ملاصدرا)

حکایت آن اژدها

بر جاده‌های آبیِ سرخ (داستان بلند ۱۰ جلدی، براساس زندگی میرمَهنای دوغابی)

صوفیانه‌ها و عارفانه‌ها (بخشی از «تاریخ تحلیلی پنج‌هزارسال ادبیات داستانی ایران»)

یک عاشقانه آرام

سه دیدار با مردی که از فراسوی باور ما می‌آمد

طراحی حیوانات (طرح‌های کوثر احمدی، با گفتاری تحلیلی در باب مفاهیم و تعاریف «طرح» در هنرها)

الف‌با (تحلیل فلسفی ۵۰ طرح از علی‌اکبر صادقی)

پیشگفتار «کوچه‌های کوتاه» (مجموعه قصه‌های کوتاه گروهی از شاگردان نادر ابراهیمی)


ادبیات کودک و نوجوان

دور از خانه (قصه برگزیدهٔ آسیا، از سوی «سازمان جهانی یونسکو» و کتاب برگزیده شورای کتاب کودک در سال ۱۳۴۷)

کلاغ‌ها (جایزهٔ اول فستیوال کتاب‌های کودکان توکیو ژاپن، جایزه اول - سیب طلایی - براتیسلاوا، جایزه اول تعلیم و تربیت از یونسکو؛ چاپ شده در سال ۱۳۴۸)

سنجاب‌ها (قصه برگزیدهٔ آسیا، از سوی «سازمان جهانی یونسکو» و کتاب برگزیده شورای کتاب کودک در سال ۱۳۴۷)

قصه گل‌های قالی (۱۳۵۲- جایزه بزرگ جشنواره کتاب کودک کنکور نوما، ژاپن)

پهلوان پهلوانان؛ پوریای ولی (۱۳۵۲- کتاب برگزیده از سوی «آکادمی المپیک» همایش فردوسی و اخلاق پهلوانی ۱۳۸۴، جایزهٔ بزرگ جشنوارهٔ کتاب کودک کنکور نوما، ژاپن ۱۹۷۸)

باران - آفتاب و قصهٔ کاشی (۱۳۵۳)

بزی که گم شد (1353)

من راه خانه‌ام را بلد نیستم (1353)

سفرهای دورودراز هامی و کامی در وطن

پدر چرا توی خانه مانده‌است (از مجموعه «قصه‌های انقلاب برای کودکان»- ۱۳۵۷)

جای او خالی (از مجموعهٔ «قصه‌های انقلاب برای کودکان»- ۱۳۵۷)

جای تو خالی - از مجموعهٔ «قصه‌های انقلاب برای کودکان»- ۱۳۵۷)

نیروی هوایی - از مجموعهٔ «قصه‌های انقلاب برای کودکان»- ۱۳۵۷)

سحرگاهان همافرها اعدام می‌شوند - از مجموعهٔ «قصه‌های انقلاب برای کودکان»- ۱۳۵۷)

برادرت را صدا کن - از مجموعهٔ «قصه‌های انقلاب برای کودکان»- ۱۳۵8)

برادر من مجاهد، برادر من فدایی - از مجموعهٔ «قصه‌های انقلاب برای کودکان»

جَنگ بزرگ از مدرسهٔ امیریان - از مجموعهٔ «قصه‌های انقلاب برای کودکان»

نامهٔ فاطمه، پاسخِنامهٔ فاطمه - از مجموعهٔ «قصه‌های انقلاب برای کودکان»

مامان! من چرا بزرگ نمی‌شوم - از مجموعهٔ «قصه‌های ریحانه خانم»- ۱۳68)

روزی که فریادم را همسایه‌ها شنیدند - از مجموعهٔ «قصه‌های ریحانه خانم»- ۱۳68)

آدم وقتی حرف می‌زند چه شکلی می‌شود - از مجموعهٔ «قصه‌های ریحانه خانم»- ۱۳69)

درخت قصه ـ قُمری‌های قصه (1369- برنده جایزه کتاب برگزیده ازسوی هیئت داوران بزرگ‌سال کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، برنده جایزه‌ کتاب برگزیده ازسوی هیئت داوران خردسال، ترجمه‌شده به زبان روسی در ترکمنستان)

عبدالرزاق پهلوان (کتاب برگزیده از سوی «آکادمی المپیک» همایش فردوسی و اخلاق پهلوانی ۱۳۸۴)

آن‌که خیال بافت و آن‌که عمل کرد

حکایت کاسهٔ آب خنک - از مجموعهٔ «نوسازی حکایت‌های خوب قدیم برای کودکان»

حکایت دو درخت خرما - از مجموعهٔ «نوسازی حکایت‌های خوب قدیم برای کودکان»

آن شب که تا سحر - از مجموعهٔ «نوسازی حکایت‌های خوب قدیم برای کودکان»

قلب کوچکم را به چه کسی هدیه بدهم؟ (دیپلم افتخار نخستین نمایشگاه بین‌المللی تصویرگران کتاب کودک- 1372)

مثل پولاد باش پسرم؛ مثل پولاد - از مجموعهٔ «ایران را عزیز بداریم»

داستان سنگ و فلز و آهن - از مجموعهٔ «ایران را عزیز بداریم»

با من آشنا شو، با من دوست شو - از مجموعهٔ «ایران را عزیز بداریم»

هستم اگر می‌روم؛ گر نروم نیستم - از مجموعهٔ «ایران را عزیز بداریم»

راستی اگر نبودم - از مجموعهٔ «ایران را عزیز بداریم»

کمیاب و قیمتی اما… - از مجموعهٔ «ایران را عزیز بداریم»

مدرسهٔ بزرگ‌تری هم وجود دارد - از مجموعهٔ «ایران را عزیز بداریم»

گل‌آباد دیروز؛ گل‌آباد امروز - از مجموعهٔ «ایران را عزیز بداریم»

گل‌آباد امروز؛ گل‌آباد فردا - از مجموعهٔ «ایران را عزیز بداریم»

فرهنگ فراورده‌های فلزی ایران - از مجموعهٔ «ایران را عزیز بداریم»

هفت آموزگار مهربان - از مجموعهٔ «ایران را عزیز بداریم»

ما مسلمانان این آب و خاکیم - از مجموعهٔ «ایران را عزیز بداریم» (دریافت جایزه نخست آسیایی تصویرگران کتاب کودک ۱۳۷۰)

قصه سار و سیب

قصه موش خودنما و شتر باصفا

با من بخوان تا یاد بگیری

حالا دیگر می‌خواهم فکر کنم

قصه قالیچه‌های شیری

همه گربه‌های من ۱ و۲

دیدار با آرزو


نمایش‌نامه

اجازه هست آقای برشت؟

وسعت معنای انتظار (سه قصه نمایشی)

یک قصه معمولی و قدیمی در باب جنایت


فیلم‌نامه

آخرین عادل غرب

صدای صحرا