وورتس، شارل آدولف (۱۸۱۷ـ۱۸۸۴)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از شارل آدولف وورتس)

وورتْس، شارْل آدولْف (۱۸۱۷ـ۱۸۸۴)(Wurtz, Charles Adolphe)

وورتْس، شارْل آدولْف

متخصص فرانسوی شیمی‌آلی. اتیل‌آمین[۱]، اولین مشتق آلی آمونیاک، را در ۱۸۴۹، و اتیلن گلیکول[۲] (۱ و ۲ـ اتان دی‌ال[۳]) را در ۱۸۵۶ کشف کرد. در ولفیزهایم[۴]، در حوالی استراسبورگ، زاده شد و در استراسبورگ درس خواند. در ۱۸۴۴ به پاریس رفت و در سوربون[۵] به کار پرداخت. در ۱۸۷۴، در آن‌جا به استادی رسید. همچنین، شهردار منطقه‌ای در پاریس و سناتور نیز بود. در ابتدا، در زمینۀ اکسید[۶]ها و اکسی اسید[۷]های فسفر[۸] کار می‌کرد. در ۱۸۴۶، اکسی کلرید فسفر[۹](POCl۳) را کشف کرد. بعدها به شیمی آلی[۱۰] روی آورد. در ۱۸۵۵، روشی برای تولید هیدروکربن‌های پارافینی[۱۱] (آلکان‌ها[۱۲]) به‌کمک الکیل هالیدها[۱۳] (هالو آلکان‌ها[۱۴]) و فلز سدیم در محلول اتر کشف کرد. این روش با نام واکنش وورتس[۱۵] نام‌گذاری شد. وورتس ضمن تحقیق در زمینۀ پلیمری‌کردن استالدئید[۱۶] (اتانال[۱۷])، آلدول[۱۸] (۳ـ هیدروکسی بوتانال[۱۹]) را کشف کرد و روش ساخت استرها[۲۰] را از الکیل‌هالیدها عرضه کرد. در ۱۸۶۷، با شیمی‌دان آلمانی، فریدریش ککوله[۲۱]، فنول[۲۲] را از بنزن[۲۳] سنتز کرد.

 


  1. ethylamine
  2. ethylene glycol
  3. 1,2 ethanediol
  4. Wolfisheim
  5. Sorbonne
  6. oxide
  7. oxyacid
  8. phosphorus
  9. phosphorus oxychloride
  10. organic chemistry
  11. paraffin hydrocarbons
  12. alkanes
  13. alkyl halides
  14. haloalkanes
  15. wurtz reaction
  16. acetaldehyde
  17. ethanal
  18. aldol
  19. hydroxybutanal
  20. esters
  21. Friedrich kekulé
  22. phenol
  23. benzene