صاحب الزمانی، محمدحسن (تهران ۱۳۰۹)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

صاحبُ‌الزّمانی، محمدحسن (تهران ۱۳۰۹)
(اسم کامل: محمدحسن ناصرالدین صاحب‌الزمانی) روان‌شناس ایرانی و پژوهشگر روان‌شناسی اجتماعی و مروّج زبان بین‌المللی اسپرانتو در ایران. در ۱۶سالگی به دانشگاه راه یافت و در رشتۀ معقول و منقول تحصیل کرد. کمی بعد با بورس دولتی به آلمان رفت و در رشتۀ روان‌شناسی و علوم سیاسی تحصیل کرد و فوق تخصص خود را در این رشته گرفت. در آلمان مدتی دستیار هانس هاینریش شِدِر، زبان‌شناس و خاورشناس نامی، بود. مدتی نیز در انگلستان به‌سر برد و با برتراند راسل، فیلسوف انگلیسی، مراوده داشت. در اوایل ۱۳۳۰ش به تهران آمد. در رادیو برنامه‌هایی در زمینۀ روان‌شناسی با عنوان کتاب روح بشر، اجرا کرد که می‌توان درس‌های او را نخستین گام‌ها در زمینۀ مطالعات روان‌شناسی اجتماعی در ایران دانست. سال‌ها در دانشگاه تهران دروس روان‌شناسی و مدیریت و آسیب‌شناسی اجتماعی تدریس کرد و چند سال رئیس سازمان بهداشت جهانی در ایران بود. در ۱۳۵۵ همۀ توان خود را صرف تدریس و گسترش زبان بین‌المللی اسپرانتو کرد و خود عضو افتخاری سازمان بین‌المللی اسپرانتو شد. از آثار اوست: منطق برای همه (۱۳۲۸)؛ کتاب روح بشر (۱۳۳۳)؛ راز کرشمه‌ها (۱۳۳۶)؛ و نمی‌دانند چرا (۱۳۴۰)؛ آن سوی چهره‌ها (۱۳۴۲)؛ دیباچه‌‌ای بر رهبری (۱۳۴۵)؛ خط سوم (۱۳۵۰)؛ زبان دوم (۱۳۵۸)؛ فردا شدن امروز؛ اقتصاد بیمار کتاب در ایران؛ خداوند دو کعبه؛ جوانی پر رنج؛ ترجمۀ زن در حقوق ساسانی (از بارتلمه).