قنبری مهر، ابراهیم (۱۳۰۷ش)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
ابراهیم قنبری‌مهر
زادروز تهران 10 مرداد ۱۳۰۷ش
درگذشت تهران 21 مرداد 1401ش
ملیت ایرانی
شغل و تخصص اصلی سازنده ساز
آثار در اوایل دههٔ 1370ش، با اندازه‌گیری نسبت نوازنده به ساز در نقاشی‌های ظروف به‌جای مانده از دورهٔ ساسانی، بربط‌هایی را مشابه بربط‌های آن دوره، به دو صورت متفاوت، یکی با صفحهٔ پوستی و دیگری با صفحهٔ چوبی ساخت
گروه مقاله موسیقی
جوایز و افتخارات ابداع تکنیکی در تزئین سازها با بهره‌گیری از تلفیق ورق برنج و چوب‌های زینتی معروف به «مِهرکاری» است

ابراهیم قنبری‌مهر (تهران 10 مرداد ۱۳۰۷ش - تهران 21 مرداد 1401ش)

ابراهیم قنبری‌مهر
ابراهیم قنبری‌مهر

سازندۀ ایرانیِ ساز. برجسته‌ترین و مشهورترین سازندۀ سازهای زهی ایرانی و سازهای خانوادۀ ویولن در دورۀ معاصر بود. از نوجوانی به ساختن و مرمت سازهای ایرانی و غربی پرداخت و از راهنمایی‌های استاد ابوالحسن صبا و سورن آراکلیان بهره‌مند شد. کارگاه سازسازی وزارت فرهنگ و هنر را در سال 1334ش تأسیس کرد و تا ۱۳۵۷ سرپرستی کارگاه‌های سازسازی آن‌جا را برعهده داشت و در ساختن ویولن تخصص و تبحر بسیار دارد. در سال ۱۳۳۹ از طرف ادارۀ هنرهای زیبا، برای کارآموزی فن سازسازی به فرانسه اعزام شد و با توجه به مهارت بالایی که داشت دورهٔ عالی تعمیرات را که دوساله بود طی 6ماه به اتمام رساند و به ایران بازگشت.

قنبری‌مهر در سازهای ایرانی تغییراتی ایجاد کرد تا مشکلات این سازها را کم‌تر یا برطرف کند. از جملهٔ این فعالیت‌ها به تنظیم فاصلهٔ گوشی، ثابت کردن خرک سه‌تار، تثبیت پرده‌های تار و سه‌تار با فلز، تغییر سرپنجهٔ تار و سه‌تار به قالب گیتار، ایجاد شیار در اطراف دهانهٔ کاسه و نقارۀ تار، طراحی ساز کروماتیک سنتور، تغییرات در سازهای قانون و کمانچه می‌توان اشاره کرد. از دیگر فعالیت‌های او، ابداع تکنیکی در تزئین سازها با بهره‌گیری از تلفیق ورق برنج و چوب‌های زینتی معروف به «مِهرکاری» است که استادان سازندهٔ ساز، نام آن را از پسوند فامیل قنبری‌مهر گرفته‌اند. قنبری‌مهر در اوایل دههٔ 1370ش، با اندازه‌گیری نسبت نوازنده به ساز در نقاشی‌های ظروف به‌جای مانده از دورهٔ ساسانی، بربط‌هایی را مشابه بربط‌های آن دوره، به دو صورت متفاوت، یکی با صفحهٔ پوستی و دیگری با صفحهٔ چوبی ساخت.

ابراهیم قنبری‌مهر در سال 1357 از فعالیت‌های دولتی بازنشسته شده و در کارگاه سازسازی خود، در منزلش، فعالیت می‌کرد. وی براثر کهولت سن درگذشت.

طی افزون بر 60 سال، استادان فن و بزرگ‌ترین نوازندگان ایرانی سازهایی که او ساخته یا مرمت کرده است را تأیید کرده و استفاده می‌کردند.