متین دفتری، هدایت الله (تهران ۱۳۱۲ش)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مَتین دَفْتَری، هدایت‌الله (تهران ۱۳۱۲ش)

مَتين دَفْتَري، هدايت‌الله
هدایت الله متین دفتری
زادروز تهران ۱۳۱۲ش
ملیت ایرانی
تحصیلات و محل تحصیل لیسانس رشته های حقوق و اقتصاد از دانشگاه کیمبریج، دکترای حقوق سیاسی از دانشگاه تهران
شغل و تخصص اصلی فعال سیاسی
شغل و تخصص های دیگر حقوقدان
گروه مقاله تاریخ ایران
خویشاوندان سرشناس دکتر محمد مصدق (عمو)

از رجال سیاسی معاصر ایران. برادرزادۀ دکتر محمد مصدق بود و تحصیلات خود را در دبستان جمشید جم و دبیرستان فیروز بهرام در تهران، طی کرد. برای تحصیلات عالیه به دانشگاه کیمبریج رفت و در رشته‌های حقوق و اقتصاد لیسانس گرفت. دوره‌های فوق لیسانس و حقوق سیاسی را پس از بازگشت به ایران در دانشگاه تهران تا درجۀ دکتری ادامه داد و با سمت استادیار در دانشگاه تهران مشغول به‌کار شد. مدتی بعد، در ۱۳۳۷، به‌‌سمت مدیرکل اطلاعات و روابط عمومی وزارت دادگستری منصوب شد. در ۱۳۴۱ به همکاری با جبهۀ ملّی دوم پرداخت و مدتی دستگیر و زندانی شد. پس از انحلال جبهۀ ملّی دوم، در جبهۀ ملّی سوّم رابط دانشجویان شد و به کمک گروهی از دانشجویان هوادار یا عضو جبهۀ ملّی، نشریۀ پیام دانشجو را منتشر کرد، امّا عمر این جریان هم کوتاه بود. در ۱۳۴۵، که وکیل دادگستری بود، گروهی به‌نام گروه وکلای جوان دادگستری و یک سال بعد گروه وکلای پیشرو را راه‌اندازی کرد. از آن پس تا مدتی همراه با مقامات رژیم پهلوی به کارهای اقتصادی و حقوقی پرداخت. در آستانۀ پیروزی انقلاب اسلامی ایران، متین دفتری در مقام یکی از رجال ملّی مطرح شد و در مطبوعات به اظهار نظرهای انتقادی علیه رژیم پرداخت. در همان ایام همراه با برخی چهره‌های چپ روشنفکری، نظیر هزارخوانی، و غلامحسین ساعدی جبهۀ دموکراتیک ملی را در اسفند ۱۳۵۷ سازمان‌دهی کرد. نزدیکی این جبهه به گروه‌های چپ، مجاهدین، و کمونیست‌ها سبب درگیری وی با حکومت اسلامی شد. روزنامه‌ای به‌نام آزادی تحت نظارت خود و غلامحسین ساعدی راه انداخت. این روزنامه با طرح انحلال ارتش، مخالفت با پیش‌نویس قانون اساسی و مجلس خبرگان، حمایت از برخی گروه‌های بحران‌ساز در کردستان و خوزستان، امواج مخالفت‌ها را برعلیه وی دامن زد. در مرداد ۱۳۵۸، دادستان انقلاب اسلامی طی بیانیه‌ای او را مجرم دانست و دستور توقیف اموالش را صادر کرد، امّا متین دفتری در ۲۱ خرداد همان سال از کشور خارج شده بود. پس از وقایع خرداد ۱۳۶۰ و گریز رجوی و بنی‌صدر از ایران، وی نیز همراه با آنان در تشکیل شورای ملّی مقاومت مشارکت کرد. همکاری وی با این گروه تا ۲۸ تیر ۱۳۷۷ ادامه داشت و در آن زمان گروه تحت امر رجوی طی بیانیه‌ای وی را اخراج کردند. متین دفتری به فعالیت‌های مطبوعاتی و سیاسی خود برعلیه حکومت جمهوری اسلامی ایران ادامه می‌دهد.