نخجوانی، بیوک خان ( ـ۱۳۲۲ش)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
بیوک‌خان نخجوانی
زادروز نخجوان ؟
درگذشت ۱۳۲۲ش
ملیت ایرانی
تحصیلات و محل تحصیل دانشکدۀ هنرهای دراماتیک باکو
شغل و تخصص اصلی مدرس و کارگردان تئاتر
آثار جادوگر (۱۳۱۰)، فردوسی (۱۳۱۳)، و ابلیس (۱۳۱۳)
گروه مقاله تیاتر

بیوک‌خان نخجوانی ( ـ۱۳۲۲ش)

مدرس و کارگردان تئاتر، زادۀ نخجوان. در ۱۲۹۸ش با همکاری رضا قلی‌زاده «آکتورال آذربایجان» را تشکیل داد، که بعدها به «گروه آرین» تغییر نام داد، و تأثیری تعیین‌کننده در تئاتر تبریز داشت. «گروه آرین» تحت مدیریت نخجوانی منسجم و فعال عمل می‌کرد، و اعضای آن از رقابت‌های ناسالم با سایر گروه‌های نمایشی احتراز می‌کردند. عمدۀ نمایش‌هایی که گروه آرین به کارگردانی او اجرا می‌کردند عبارت‌اند از: جادوگر (۱۳۱۰)، فردوسی (۱۳۱۳)، و ابلیس (۱۳۱۳).

نخجوانی در دانشکدۀ هنرهای دراماتیک باکو تحصیل کرد، و با گروه تئاتر علی بایرام‌اف به ‌همکاری پرداخت. در ۱۲۹۶ش پس از انقلاب سوسیالیستی اکتبر به تبریز بازگشت. در سال‌هایی که جلیل محمدقلی‌زاده در تبریز سکونت داشت، با وی همکاری کرد، و در نمایش‌نامۀ مرده‌ها به کارگردانی قلی‌زاده در نقش «اسکندر دیوانه» ظاهر شد. نخجوانی همچنین در سال‌های فعالیتش دارالترجمه‌ای تأسیس کرد و با همکاری تعدادی مترجم چند نمایش‌نامۀ خارجی را برای اجرا به فارسی ترجمه کرد. او در سال‌های سلطنت پهلوی اول عضو کمیسیون نمایش بود.