ویلسون، رابرت
| رابرت ویلسون Robert Wilson | |
|---|---|
| زادروز |
تگزاس 4 اکتبر ۱۹۴۱م |
| درگذشت | نیویورک 31 جولای 2025م |
| ملیت | امریکایی |
| شغل و تخصص اصلی | کارگردان تئاتر |
| آثار | زندگی و روزگار ژوزف استالین (۱۹۷۳م)؛ اینشتین در ساحل (۱۹۷۶، ۱۹۹۲م) |
| گروه مقاله | تئاتر |
رابرت ویلسون (تگزاس 4 اکتبر ۱۹۴۱ - نیویورک 31 جولای 2025م) (Robert Wilson)
کارگردان امریکایی تئاتر پیشتاز[۱]. در اجرای نمایشهای غیرروایتی[۲] با تکیه بر عناصر دیداری، مانند نگاه مرد ناشنوا[۳] (۱۹۷۱م)، کوه قاف[۴] در جشنواره شیراز، ایران (۱۹۷۲م)، و زندگی و روزگار ژوزف استالین[۵] (۱۹۷۳م)، مهارت داشت. اجراهای بعدی او عبارتند از: اینشتین در ساحل[۶] (۱۹۷۶، ۱۹۹۲م)، اجراهای اُپرایی[۷] از تراژدیهای ائوریپیدس[۸] همچون مدآ[۹] (۱۹۸۴م) و آلکستیس[۱۰] (۱۹۸۶م)، سوار سیاهپوش[۱۱] (۱۹۹۰م)، و آلیس[۱۲] (۱۹۹۲م). ویلسون پیوسته در خارج از امریکا کار میکرد و با هاینر مولر[۱۳]، نمایشنامهنویس آلمانی، همکاری نزدیکی داشت.
ویلسون فعالیتش در تئاتر را در اواخر دهۀ ۱۹۶۰م با تأسیس گروه مدرسۀ برد هافمن بردز[۱۴] در نیویورک آغاز کرد؛ گروهی که نامش را از معلمی گرفته بود که به او در درمان لکنت زبان کمک کرده بود. او در اواسط دهۀ ۱۹۷۰م به همراه فیلیپ گلس اپرای چهار پردهای اینشتین در ساحل را خلق کرد. پس از اجرای این اثر در اروپا، ویلسون آن را در تالار اپرای متروپولیتن[۱۵] به روی صحنه برد. از دیگر آثار شاخص ویلسون اپرای ۱۲ساعتۀ زندگی و روزگار ژوزف استالین[۱۶] است که نخستین بار در ۱۴ دسامبر ۱۹۷۳ با همکاری گروه مدرسۀ برد هافمن بردز در خانۀ اپرای آکادمی موسیقی بروکلین[۱۷] (نیویورک) به روی صحنه برد. او آثار نمایشنامهنویسان بزرگی چون شاه لیر و توفان شکسپیر، هملت ماشینی[۱۸] و کوارتت[۱۹] هاینر مولر، اپرای سهپولی[۲۰] و پرواز بر فراز اقیانوس[۲۱] برتولت برشت، پیر گینت[۲۲][۲۲] هنریک ایبسن، آخرین نوار کراپ[۲۳] و روزهای خوش[۲۴] ساموئل بکت و آواز قو[۲۵] چخوف را نیز روی صحنه برده است. ویلسون بهعنوان هنرمند تجسمی مجسمهها، طراحی مبلمان و نقاشیهای متعددی پدید آورد و در سال ۱۹۹۳م شیر طلایی دوسالانۀ ونیز را برای آثار مجسمهسازیاش دریافت کرد. از دیگر افتخاراتش به نامزدی جایزۀ پولیتزر[۲۶] در سال ۱۹۸۶م برای نمایشنامه و دریافت جایزه لارنس الیویه[۲۷] برای بهترین اپرا (اینشتین در ساحل) در سال ۲۰۱۳م میتوان اشاره کرد. ویلسون با بسیاری از نامهای بزرگ همکاری کرد، از جمله: تام ویتس[۲۸]، میخائیل باریشنیکوف، مارتین مکدونا[۲۹]، آلن گینزبرگ، لوری اندرسون[۳۰]، تیلدا سوینتن[۳۱], جیم جارموش و لیدی گاگا[۳۲].
- ↑ avant-garde theatre
- ↑ non-narrative
- ↑ Deafman Glance
- ↑ Ka Mountain
- ↑ Life and Times of Joseph Stalin
- ↑ Einstein on the Beach
- ↑ Operatic Productions
- ↑ Euripides
- ↑ Medea
- ↑ Alcestis
- ↑ The Black Rider
- ↑ Alice
- ↑ Heiner Müller
- ↑ Byrd Hoffman School of Byrds
- ↑ Metropolitan Opera
- ↑ The Life and Times of Joseph Stalin
- ↑ Opera House of the Brooklyn Academy of Music
- ↑ Die Hamletmaschine
- ↑ Quartett
- ↑ The Threepenny Opera
- ↑ The Flight Across the Ocean
- ↑ ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ Peer Gynt
- ↑ Krapp's Last Tape
- ↑ Happy Days
- ↑ Swansong
- ↑ Pulitzer Prize
- ↑ Laurence Olivier Award
- ↑ Tom Waits
- ↑ Martin McDonagh
- ↑ Laurie Anderson
- ↑ Tilda Swinton
- ↑ Lady Gaga