پیرسون، کارل (۱۸۵۷ـ۱۹۳۶)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

پیِرسون، کارْل (۱۸۵۷ـ۱۹۳۶)(Pearson, Karl)

کارل پیرسون
Karl Pearson
زادروز ۱۸۵۷م
درگذشت ۱۹۳۶م
ملیت انگلیسی
تحصیلات و محل تحصیل دانشگاه کیمبریج
شغل و تخصص اصلی آماردان
آثار  بیومتریکا
گروه مقاله ریاضیات

آماردان انگلیسی. به پیروی از فرانسیس گالتون[۱]، آمار[۲] و احتمال[۳] را در ژنتیک به‌کار گرفت و مفهوم بهسازی نژادی[۴] یا اصلاح نژاد انسان با زاد و ولد گزینشی را مطرح کرد. همچنین، واضع اصطلاح انحراف معیار[۵] در آمار است. در ۱۹۰۰، آزمون χ۲ (توان دوم خی[۶]) را ابداع کرد تا تعیین کند آیا مجموعه[۷]ای از داده[۸]های مشاهده‌شده تفاوت معنی‌داری با داده‌های قابل انتظار از «فرض صفر[۹]» خاصی دارند یا تفاوت‌ها تصادفی‌اند. او نشان داد که با استفاه از این آزمون می‌توان بررسی کرد آیا دو خصوصیت ارثی، مانند قد و رنگ مو، مستقل از هم به ارث می‌رسند یا خیر. پیرسون در لندن زاده شد و در دانشگاه کیمبریج درس خواند. در آن‌جا، مقامات را متقاعد کرد که درس‌هایی اجباری در زمینۀ مسیحیت را از برنامه درسی دانشجویان دورۀ کارشناسی حذف کنند. در ۱۸۸۴، استاد ریاضیات یونیورسیتی کالج[۱۰] و از ۱۹۱۱، استاد بهسازی‌ نژادی دانشگاه لندن شد. در ۱۹۰۱، مجلۀ بیومتریکا[۱۱] را برای انتشار مطالبی در زمینۀ کاربرد آمار در زیست‌شناسی بنیاد نهاد و تا زمان مرگ سردبیر آن بود. برخی از کشفیات پیرسون عبارت‌اند از ضریب همبستگی پیرسون[۱۲] (۱۸۹۲)، نظریۀ همبستگی چندگانه و جزئی[۱۳] (۱۸۹۶)، ضریب تغییر[۱۴] (۱۸۹۸)، تحقیق دربارۀ خطاهای داوری[۱۵] (۱۹۰۲)، و نظریۀ قدم زدن تصادفی[۱۶] (۱۹۰۵). پیرسون در ۱۹۰۱، کتابی با عنوان بیومتریکا، حاوی جدول‌های عرض‌ها[۱۷]، انتگرال‌ها[۱۸]، و سایر ویژگی‌های منحنی‌های پیرسون[۱۹]، عرضه کرد.

  1. Francis Galton
  2. statistics
  3. probability
  4. eugenics
  5. standard deviation
  6. chi-squared
  7. set
  8. data
  9. null hypothesis
  10. University College
  11. Biometrika
  12. Pearson coefficient of correlation
  13. theory of multiple and partial correlation
  14. the coefficient of variation
  15. errors of judgement
  16. theory of random walk
  17. ordinates
  18. integrals
  19. pearson’s curves