کلیدری

کَلِیْدَری (گویش)

از گویش‌های فارسی خراسان که در کلیدر قوچان به آن سخن می‌گویند. مصوت‌های کلیدری عبارت‌اند از: u o i e a و مصوت مرکب /ay/ در jayran «آهو» و jayg «آغوز/ شیراول». صامت‌ها همانند صامت‌های فارسی است. از تغییرات آوایی کلیدری تبدیل /e/ پایانی و میانی به /a/ است مثلاً: taka «بزپیشاهنگ»، akara «عمله/ اکره»، pay «پی/ بیخ»، dastkula «داسغالِه»، همچنین تبدیل /b/ به /v/ در keveni «کدبانو». نشانۀ مصدری -an است که بعد از ستاک ماضی می‌آید: payrandidan «از بیخ و دندیدن»، از پیشوندها فعلی var- است در varjidian «برجهیدن». برخی از واژه‌های کلیدری usni «هوو»، julik «دزد، راهزن»، huri «نگران/ متشتت»، veri «آواره/لثه»، luk «شتر نو» و arvana «شتر ماده».