اضافه جمعیت
اضافۀ جمعیت (overpopulation)
بخشی از جمعیت منطقه‌ای که منابع دسترس‌پذیر آن (مثل غذا و زمین و آب) برای تأمین آنان کافی نباشد. پیامدهای مواجهه با آن را نخست تامس مالتوس[۱]، در آغازِ فرآیند انفجار جمعیت[۲] شرح داد. اگرچه اضافۀ جمعیت غالباً با فشردگی جمعیت[۳] رابطه دارد، اما فشردگی زیادِ جمعیت همیشه به اضافۀ جمعیت منجر نمی‌‌شود. در بسیاری از کشورها، که از منابع فراوان و زیرساخت‌ها و فناوری پیشرفته‌ای برخوردارند، محدودۀ کوچکی از سرزمین می‌تواند معیشت مردمانِ بسیاری را تأمین کند. در برخی از کشورها، نظیر بنگلادش و اتیوپی، و برزیل، مواد غذایی و مواد معدنی و انرژی به اندازۀ کافی موجود نیست و توزیع ناعادلانۀ درآمد به فقر انجامیده است؛ مردم این مناطق برای زندگی در شرایط بهتر غالباً مهاجرت می‌کنند. در این کشورها به‌رغم فشردگیِ اندکِ جمعیت اضافه جمعیت نیز وجود دارد. اضافۀ جمعیت ممکن است از کاهش منابع یا افزایش جمعیت یا ترکیبی از این عوامل ناشی شود.