نمایش مبدأ برای مولینا، ماریو

{{جعبه زندگینامه
|عنوان = ماریو مولینا
|نام =Mario Molina
|نام دیگر=
|نام اصلی=
|نام مستعار=
|لقب=
|زادروز=مکزیکوسیتی ۱۹۴۳م
|تاریخ مرگ=مکزیکوسیتی ۲۰۲۰م
|دوره زندگی=
|ملیت=مکزیکی
|محل زندگی=
|تحصیلات و محل تحصیل= رشته شیمی‌فیزیک در دانشگاه برکلی کالیفرنیا
| شغل و تخصص اصلی =شیمی‌دان
|شغل و تخصص های دیگر=
|سبک =
|مکتب =
|سمت =محقق در مؤسسه فناوری ماساچوست
|جوایز و افتخارات =جایزه نوبل شیمی (۱۹۹۵م)
|آثار =
|خویشاوندان سرشناس =
|گروه مقاله =شیمی و بیوشیمی
|دوره =
|فعالیت های مهم =
|رشته =
|پست تخصصی =
|باشگاه =
}}[[File:38519300.jpg|thumb|مولينا، ماريو]]
مولینا، ماریو (۱۹۴۳-۲۰۲۰م)(Molina, Mario)<br /> 

شیمی‌دان مکزیکی. جایزۀ نوبل شیمی ۱۹۹۵ را با پاول کروتزن<ref>Paul Crutzen</ref> و اف شِروود رولَند<ref>F Sherwood Rowland </ref> دریافت کرد. این جایزه به‌سبب تحقیق در زمینۀ شیمی اتمسفر<ref>atmospheric chemistry </ref>، مخصوصاً در زمینۀ تجزیه<ref>decomposition </ref> و تشکیل<ref>formation </ref> ازون<ref>ozone </ref> به ایشان اعطا شد. آنان واکنش‌هایی شیمیایی را توضیح دادند که منجر به تخریب لایۀ ازون می‌شد. در ۱۹۷۰، کروتزن به قدرت اکسید نیتروژن<ref>nitrogen oxides </ref> برای تجزیۀ ازون اشاره کرد. در ۱۹۷۴، رولاند و مولینا مقاله‌ای منتشر کردند و در آن دربارۀ تهدید لایۀ ازون<ref>ozone layer </ref> با کلروفلوئوروکربن‌هایی<ref>chlorofluorocarbons </ref> (CFCs) بحث کردند که در یخچال‌ها و کپسول‌های هوا به‌کار می‌روند. آن‌ها نشان دادند سی‌اف‌سی‌ها رفته‌رفته به‌سمت لایۀ ازون می‌روند و در آن‌جا بر‌اثر نور فرابنفش به اجزای سازنده‌شان، به‌ویژه اتم‌های کلر<ref>chlorine </ref>، تجزیه می‌شوند. اتم‌های کلر نیز ازون را، مانند اکسید نیتروژن، تجزیه می‌کنند. همچنین، محاسبه کردند که اگر استفاده از سی‌اف‌سی‌ها با سرعت ثابتی ادامه یابد، لایۀ ازون پس از چند دهه تا حد زیادی از‌بین می‌رود. تحقیقات مولینا و رولاند باعث شد در اواخر دهۀ ۱۹۷۰ و اوایل دهۀ ۱۹۸۰ محدودیت‌هایی برای کاربرد سی‌اف‌سی‌ها به‌وجود آید. مولینا در مکزیکوسیتی<ref>Mexico City </ref> زاده شد و در دانشگاه برکلی<ref>Berkeley 

</ref> کالیفرنیا<ref>California </ref>، در امریکا، در رشتۀ شیمی‌فیزیک<ref>physical chemistry </ref> درس خواند. او اولین مکزیکی برنده جایزۀ نوبل علوم است. در فوریه ۱۹۹۶، اعلام کرد بخشی از جایزه‌اش را صرف حمایت از تحقیقات زیست‌محیطی در امریکای لاتین و دیگر کشورهای در حال توسعه می‌کند. در حال حاضر، در مؤسسۀ فناوری ماساچوست<ref>Massachusetts Institute of Technology</ref>، واقع در کیمبریجِ ماساچوست، فعالیت می‌کند.

&nbsp;

ماریو مولینا در تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۲۰م (۱۶ مهر ۱۳۹۹ش) در سن ۷۷ سالگی بر اثر حمله قلبی در مکزیکوسیتی درگذشت.


----

[[Category:شیمی و بیوشیمی]] [[Category:(شیمی و بیوشیمی)اشخاص و آثار]]