خیابانی، محمد (خامنه ۱۲۵۸ـ تبریز ۱۲۹۹ش): تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
Mohammadi3 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
|پست تخصصی = | |پست تخصصی = | ||
|باشگاه = | |باشگاه = | ||
}}<p>روحانی انقلابی و نمایندۀ [[مجلس شورای ملی]] ایران و آزادیخواه در اواخر دورۀ [[قاجاریه، سلسله|قاجار]]. نزد حاج [[مجتهد تبریزی ، میرزا حسن (تبریز ۱۲۶۸ـ ۱۳۳۷ق)|میرزاحسن مجتهد تبریزی]] و [[انگجی، حاج میرزا ابوالحسن (۱۲۸۲ تبریز ـ۱۳۵۷ق)|حاج میرزا ابوالحسن اَنْگَجی]] درس خواند و نجوم و ریاضیات را آموخت و با فلسفه و کلام و علوم طبیعی و تاریخ و ادبیات نیز آشنا شد. پس از بمباران مجلس و تعطیل''''''شدن موقت مشروطیت، خیابانی، که از فعالان انجمن ایالتی آذربایجان بود، [[ستارخان]] را در مبارزۀ ضد استبدادی''''''اش یاری کرد. وی در دومین دورۀ مجلس شورای ملی نمایندۀ مردم تبریز شد و در آن دوره با پایمردی او و [[ | }}<p>روحانی انقلابی و نمایندۀ [[مجلس شورای ملی]] ایران و آزادیخواه در اواخر دورۀ [[قاجاریه، سلسله|قاجار]]. نزد حاج [[مجتهد تبریزی ، میرزا حسن (تبریز ۱۲۶۸ـ ۱۳۳۷ق)|میرزاحسن مجتهد تبریزی]] و [[انگجی، حاج میرزا ابوالحسن (۱۲۸۲ تبریز ـ۱۳۵۷ق)|حاج میرزا ابوالحسن اَنْگَجی]] درس خواند و نجوم و ریاضیات را آموخت و با فلسفه و کلام و علوم طبیعی و تاریخ و ادبیات نیز آشنا شد. پس از بمباران مجلس و تعطیل''''''شدن موقت مشروطیت، خیابانی، که از فعالان انجمن ایالتی آذربایجان بود، [[ستارخان]] را در مبارزۀ ضد استبدادی''''''اش یاری کرد. وی در دومین دورۀ مجلس شورای ملی نمایندۀ مردم تبریز شد و در آن دوره با پایمردی او و [[مدرس، سید حسن (اردستان ۱۲۵۰ـ کاشمر ۱۳۱۶ش)|سیدحسن مدرس]]، مجلس اولتیماتوم ۱۳۲۹ق روسیه را رد کرد. با فروپاشی امپراتوری روسیۀ تزاری در ۱۳۳۵ق، خیابانی با کمک دموکرات''''''ها کنفرانس ایالتی آذربایجان را برگزار و [[تجدد (نشریه)|روزنامۀ ''تجدّد'']] را منتشر کرد. وی در چهارمین دورۀ مجلس شورای ملی نمایندۀ اول مردم آذربایجان شد، اما در مجلس حضور نیافت. در اعتراض به قرارداد ۱۹۱۹ علیه حکومت مرکزی قیام کرد و تبریز را تقریباً شش ماه تحت سلطۀ حزب دموکرات ملی آذربایجان درآورد و با [[میرزا کوچک جنگلی]] نیز ارتباط برقرار کرد. مأموران دولتی به دستور حاج مخبرالسلطنۀ هدایت، حاکم آذربایجان، در دولت مشیرالدوله او را بهطرز فجیعی به''''''قتل رساندند و پیکرش در گورستان سید حمزۀ تبریز به''''''خاک سپرده شد. سخنرانی''''''های او با نام ''مجموعه''''ای از نطق''''های شیخ محمد خیابانی'' (تهران، ۱۳۲۳ش) به''''''چاپ رسیده است.</p> | ||
<br><!--19114300--> | <br><!--19114300--> | ||
[[رده:انقلاب ها و انقلابیون]] | [[رده:انقلاب ها و انقلابیون]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۸ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۲۰:۰۲
خیابانی، محمّد (خامنه ۱۲۵۸ـ تبریز ۱۲۹۹ش)


| محمد خیابانی | |
|---|---|
| زادروز |
خامنه ۱۲۵۸ش |
| درگذشت | تبریز ۱۲۹۹ش |
| ملیت | ایرانی |
| شغل و تخصص اصلی | روحانی و دولتمرد |
| سمت | نماینده مردم تبریز در دومین دوره مجلس شورای ملی، نماینده اول مردم آذربایجان در چهارمین دوره مجلس شورای ملی |
| آثار | مجموعه ای از نطق های شیخ محمد خیابانی (تهران، ۱۳۲۳ش) |
| گروه مقاله | انقلاب ها و انقلابیون، تاریخ ایران |
روحانی انقلابی و نمایندۀ مجلس شورای ملی ایران و آزادیخواه در اواخر دورۀ قاجار. نزد حاج میرزاحسن مجتهد تبریزی و حاج میرزا ابوالحسن اَنْگَجی درس خواند و نجوم و ریاضیات را آموخت و با فلسفه و کلام و علوم طبیعی و تاریخ و ادبیات نیز آشنا شد. پس از بمباران مجلس و تعطیلشدن موقت مشروطیت، خیابانی، که از فعالان انجمن ایالتی آذربایجان بود، ستارخان را در مبارزۀ ضد استبدادیاش یاری کرد. وی در دومین دورۀ مجلس شورای ملی نمایندۀ مردم تبریز شد و در آن دوره با پایمردی او و سیدحسن مدرس، مجلس اولتیماتوم ۱۳۲۹ق روسیه را رد کرد. با فروپاشی امپراتوری روسیۀ تزاری در ۱۳۳۵ق، خیابانی با کمک دموکراتها کنفرانس ایالتی آذربایجان را برگزار و روزنامۀ تجدّد را منتشر کرد. وی در چهارمین دورۀ مجلس شورای ملی نمایندۀ اول مردم آذربایجان شد، اما در مجلس حضور نیافت. در اعتراض به قرارداد ۱۹۱۹ علیه حکومت مرکزی قیام کرد و تبریز را تقریباً شش ماه تحت سلطۀ حزب دموکرات ملی آذربایجان درآورد و با میرزا کوچک جنگلی نیز ارتباط برقرار کرد. مأموران دولتی به دستور حاج مخبرالسلطنۀ هدایت، حاکم آذربایجان، در دولت مشیرالدوله او را بهطرز فجیعی بهقتل رساندند و پیکرش در گورستان سید حمزۀ تبریز بهخاک سپرده شد. سخنرانیهای او با نام مجموعهای از نطقهای شیخ محمد خیابانی (تهران، ۱۳۲۳ش) بهچاپ رسیده است.