اتحادیه کمونیست های ایران

اِتّحادیۀ کمونیست‌های ایران
نام تشکیلاتی مارکسیستی در تاریخ معاصر ایران. این تشکیلات، از سازماندهی مجدد گروهی به نام سازمان انقلابیون کمونیست که پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در خارجِ کشور فعال بود، پس از یک انشعاب کوچک و تغییر نام، به سازماندهی در داخل کشور پرداخت و خود را اتحادیۀ کمونیست‌های ایران نامید. ایدئولوژی گروه مائوئیستی بود، ولی عموماً تهدید امپریالیسم امریکا نسبت به حاکمیت ملّی ایران را جدی‌ترین خطر برای انقلاب می‌دید و از جناح مکتبی به رهبری روحانیان، در برابر لیبرال‌های اسلامی ازجمله دولت موقت و بنی‌صدر پشتیبانی می‌کرد. نشریۀ گروه به نام حقیقت در نخستین سال‌های انقلاب اسلامی منتشر می‌شد. مدتی با گروه پیکار به تفاهم رسیدند، اما وحدتی نیافتند تا آن‌که پس از وقایع خرداد ۱۳۶۰ش، رهبری گروه به ریاست سیامک زعیم، اعلام کرد که کودتا شده و حکومت تمام ویژگی‌های مترقی خود را از دست داده است. از آن پس، به تدارک اقدام مسلحانه علیه جمهوری اسلامی پرداختند. مهم‌ترین اقدام این گروه، حمله به شهر آمل در بهمن ۱۳۶۰ بود. هدف از این عملیات که خیلی زود شکست خورد، ایجاد انگیزه برای برانگیختن قیام توده‌ای عنوان شد. حمله‌کنندگان که خود درگیر اختلافات شدید درون گروهی بودند، در جنگل‌های اطراف آمل پنهان شدند، امّا سرانجام در تابستان همان سال بیش از ۲۵۰ عضو این گروه دستگیر و اعدام شدند. از مهم‌ترین رهبران اعدام‌شدۀ این گروه، که از فعالان برجستۀ ضد رژیم شاه پیش از انقلاب در خارج کشور و از طراحان اصلی عملیات آمل بودند، می‌توان سیامک زعیم، عبدالرحیم آزمایش، حسین ریاحی، و فرید و وحید سریع‌القلم را نام برد. عدۀ اندکی از بازماندگان گروه، پس از ۱۳۶۱ در خارج کشور به تجدید سازمان پرداختند و به بین‌الملل مائوئیستی پیوستند.