ابن مسلمه، ابوالقاسم علی (۳۹۷ـ۴۵۰ق)
ابن مَسْلَمه، ابوالقاسم علی (۳۹۷ـ۴۵۰ق)
(ملقب به رئیس‌الرؤسا، و شرف‌الرؤسا) فقیه، محدث و وزیر القائم بامرالله، خلیفه عباسی. در بغداد به دنیا آمد و از جدش و محدثان دیگر علم حدیث آموخت. در ۴۳۷ق، القائم او را به دبیری و پیشکاری برگزید و پس از مدتی کوتاه وی را در همان سال با لقب رئیس‌الرؤسا به وزارت منصوب کرد. او در دوران صدارتش درصدد برآمد تا با فراهم‌آوردن امکان افزایش قدرت خلیفه عباسی و احیای تسنن، خطرات ناشی از اقتدار خلیفه فاطمی و اشاعۀ تشیع را دفع نماید. وی برای طرد و سرکوب بساسیری، امیرالامراء بغداد، که به سبب ضعف الملک‌الرحیم، آخرین امیر آل بویه عراق، از نیروی بسیار برخوردار بود و در خلیفه نفوذ داشت از هیچ کوششی فروگذار نکرد و پس از فرار موقت بساسیری از بغداد شیعیان را تحت فشار قرار داد. بساسیری به کمک مستنصر فاطمی، شورشی برضد عباسیان بر پا کرد که در نتیجه آن بر بغداد چیره شد و القائم بامرالله را دستگیر و خطبه و سکه به نام مستنصر فاطمی کرد. رئیس‌الرؤسا نیز دستگیر شد و به وضع فجیعی به قتل رسید.