احمد بن سعید (۱۱۶۲ـ۱۱۹۸ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

احمد بن‌ سعید (۱۱۶۲ـ۱۱۹۸ق)

احمد بن سعید
زادروز عمان ۱۱۶۲ق
درگذشت ۱۱۹۸ق
ملیت عمانی
شغل و تخصص اصلی فرمانروا
گروه مقاله تاریخ جهان

(ملقب‌ به‌ متوکل‌ علی‌الله‌) بنیادگذار سلسلۀ‌ اباضی مذهب بوسعیدی در عُمان‌. المتوکل‌ علی‌الله‌ در عمان‌ متولد شد. در جوانی‌ با حکم سیف‌ بن‌ سلطان‌، حاکم صحار بود. در زمان‌ حکومت‌ سلطان‌ بن‌ مرشد، وی‌ در صحار کاملاً مستقر شده‌ بود. بعد از مرگ‌ سلطان بن مرشد (۱۱۵۵ق)، به‌ مقابله‌ با سپاهیان‌ کریم خان‌ زند، که‌ در عمان‌ نفوذ کرده‌ بودند، پرداخت‌ و توانست‌ سپاهیان‌ ایران‌ را شکست‌ دهد و از صحار بیرون‌ کند. سپس‌ به‌ برکا رفت‌ و آن‌جا را آباد کرد و مانع‌ رسیدن‌ کالا و خواربار به‌ بقیۀ‌ سپاه‌ ایران‌ مستقر در «مَسقط‌» و «مَطْرح‌» شد. با دسیسه‌ای‌ ناجوانمردانه‌، ایرانیان‌ مسقط‌ را به‌قتل‌ رساند و بر شهرهای‌ عمان‌ تسلط‌ یافت‌. بزرگان‌ و مشایخ‌ عمان‌ در ۲۳ جمادی‌ الثانی‌ ۱۱۶۲ق وی‌ را به‌ امامت‌ و فرمانروایی‌ عمان‌ برگزیدند. در ۱۱۷۶ق بلعرب‌ بن‌ حمید یَعْرُبی‌ را در نبرد فرق شکست‌ داد و پادشاهی‌ یعاربۀ‌ عمان‌ را منقرض‌ ساخت‌. در ۱۱۷۰ق بصره‌ را از سپاهیان‌ کریم‌خان‌ پس‌ گرفت‌. سرانجام‌ در نبرد با ناصر غافری‌ شکست‌ خورد و شمار بسیاری‌ از سپاهیانش‌ کشته‌ شدند. فرزندانش‌ سعید و سیف‌ و سلطان‌ برضد وی‌ شوریدند، اما او با آن‌ها صلح‌ کرد. احمد پس‌ از مدتی‌ بیماری‌ درگذشت‌.