ادب (نشریه)
اَدَب (نشریه)
هفته‌نامۀ غیردولتی. با خط نستعلیق و چاپ سنگی در ۱۳۱۶ق در تبریز، در ۱۳۱۸ق در مشهد، و سپس از ۲۷ رجب ۱۳۲۱ (۲۶ مهر ۱۲۸۲ش) تا ۱۸ ربیع‌الثانی ۱۳۲۴ق (۲۱ خرداد ۱۲۸۵ش) در تهران منتشر شد. صاحب‌امتیاز آن میرزا صادق‌خان ادیب‌الممالک فراهانی بود. انتقال هفته‌نامه از مشهد به تهران ظاهراً به دستور مظفرالدین‌شاه بوده است. از ربیع‌الاول ۱۳۲۳ق، پس از آن‌که ادیب‌الممالک به باکو رفت، سرپرستی آن به مجدالاسلام کرمانی سپرده شد. هفته‌نامه در دو نسخۀ متفاوت (چاپ سنگی و چاپ سربی) چاپ و منتشر می‌شد که در چاپ سربی نام دست‌اندرکاران نمی‌آمد و ویژۀ مطالب سیاسی و اجتماعی بود، اما صفحه‌های چاپ سنگی بیشتر به آگاهی‌های عمومی و پاورقی و ادب و کاریکاتور اختصاص داشت. ادب تهران با ادب مشهد و تبریز متفاوت است، زیرا شیخ احمد مجدالاسلام شیوه‌ای مستقل پیش گرفته بود و با چاپ مقاله‌ها و خبرهای روشنگر شأن و اعتبار ادب را بالا برده بود. در ربیع‌الثانی ۱۳۲۴، روزنامه به جرم سخن‌گفتن از مشروطه و جمهوری و آزادی و مساوات و برابری توقیف شد و مجدالاسلام به کلات تبعید و ادب برای همیشه خاموش شد. شیوۀ نگارش ادب مغلق است. ادب خبرهای برون‌مرزی را از روزنامه‌های روسی و عربی یا از روزنامۀ خلاصةالحوادث می‌گرفت. از ویژگی‌های آن، پاورقی آن بود که بیشتر از زبان عربی و فرانسوی برگردانده می‌شد. ادب مشهد از شمارۀ پنجم سال سوم، در صفحۀ نخست، کاریکاتور داشت. ادب تهران نیز در صفحۀ آخر همواره کاریکاتوری چاپ می‌کرد. ادب طنزی سیاسی ـ اجتماعی داشت.