بختک

بَختَک

(یا: فَرَنْجَک) در باورهای ایرانی، موجودی افسانه‌ای که، به‌هنگام خواب، بر تنِ آدمی فرود می‌آید و به خفته حالت خفگی دست می‌دهد. بختک، به‌باور عوام، از کنیزان اسکندر بود که با نوشیدن آب حیات، زندگی جاودان یافت. راهِ دورکردن بختک، چنگ‌انداختن به بینی اوست؛ با این تدبیر، بختک گنجی از گنج‌های اسکندر را، به رشوه، نشان می‌دهد و خفته را رها می‌کند. برخی بختک را با آل یکی دانسته‌اند یا به غول‌بیابانی مانند کرده‌اند که درست نیست؛ بختک در باورهای عامیانۀ قرون وسطای اروپا دیو نری است که با زنان در خواب می‌آمیزد. حاصل این آمیزش فرزندانی دیوصورت و جادوگر است. همتای مادۀ بختک، سوکوبوس نام دارد.

 

---