بلعمی، ابوالفضل ( ـ۳۲۹ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

بَلعَمی، ابوالفضل ( ـ۳۲۹ق)

ابوالفضل بلعمی
درگذشت ۳۲۹ق
شغل و تخصص اصلی عالم
آثار المقالات و تلقیح البلاغه
گروه مقاله تاریخ ایران

(محمد بن عبدالله) عالم، ادیب، محدث و وزیر مشهور عهد سامانی، منسوب به بلعم (ظاهراً قریه‌ای در مرو). در محیط علمی خراسانِ بزرگ پرورده شد و به محافل اصحاب حدیث و فقیهان نزدیک بود. ممدوح رودکی بود و رودکی به تشویق او کلیله و دمنه را منظوم ساخت. از آثار او المقالات و تلقیح‌البلاغه، در فن بلاغت است و نظامی عروضی از توقیعات بلعمی ضمن معرفی آثار مفید برای دبیری، یاد می‌کند. از ۳۰۱ تا ۳۳۳ق وزیر نصر سامانی و تا ۳۲۶ق وزیر دیگر پادشاهان سامانی بود. او را به ادب‌پروری و شاعرنوازی ستوده‌اند. بلعمی به آبادانی نیز علاقۀ تمام داشت و اصطخری از بناهایی یاد می‌کند که به دستور او در بخارا و مرو برپا کردند. بلعمی و رودکی در یک سال درگذشتند. پسر ابوالفضل بلعمی ـ ابوعلی بلعمی ـ از رجال و بزرگان عهد سامانی بود.