بنونیست، امیل (حلب ۱۹۰۲ـ پاریس ۱۹۷۶)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
امیل بنونیست
Émile Benveniste
زادروز حلب ۱۹۰۲م
درگذشت پاریس ۱۹۷۶م
ملیت فرانسوی
تحصیلات و محل تحصیل دکتری زبانشناسی تطبیقی- دانشگاه پاریس
شغل و تخصص اصلی خاورشناس، ایران‌شناس و زبان‌شناس
آثار طرح دستور زبان سغدی (۱۹۲۹)؛ دین ایرانی بر پایۀ متن‌های کهن یونانی (۱۹۲۹، ترجمۀ فارسی: تبریز، ۱۳۵۰ش)؛مغ‌ها در ایران قدیم (۱۹۳۸)؛ متون سغدی (۱۹۴۰)؛ القاب و اسامی خاص در زبان‌های ایرانی ‌باستان (۱۹۶۶)؛ اسم فاعل‌ها و اسم مصدرها در زبان‌های هند‌و‌اروپایی (۱۹۶۲)؛ مسائل زبان‌شناسی عمومی (پاریس، ۱۹۶۶)
گروه مقاله زبانشناسی و ترجمه
جوایز و افتخارات دکترای افتخاری از دانشگاه تهران (1954م)

بَنوِنیست، اِمیل (حلب ۱۹۰۲ - پاریس ۱۹۷۶) (Benveniste, Emile)

خاورشناس، ایران‌شناس و زبان‌شناس فرانسوی. در دانشگاه پاریس درس خواند. از شاگردان آنتوان مِیِه بود. در ۱۹۲۰ به عضویت انجمن زبان‌شناسان پاریس در‌آمد. در ۱۹۲۷، میه کرسی استادی خود را به او سپرد. در ۱۹۳۱، کتاب استادش را با عنوان دستو زبان فارسی باستان ویرایش و با افزوده‌هایی چاپ کرد. در ۱۹۳۵، با نوشتن دو رسالۀ مبانی تکوین نام‌ها در زبان‌های هند‌و‌اروپایی (چاپ ۱۹۳۵) و مصدرهای اوستایی (چاپ ۱۹۳۵) دانشنامۀ دکتری گرفت. در ۱۹۳۷، استاد رسمی دستور زبان تطبیقی در کولژ دو فرانس شد. در ۱۹۶۲، به عضویت فرهنگستان کتیبه‌ها و ادبیات در‌آمد. در ۱۹۶۳، با ژیلبر لازار و لوئی ماسینیون، بنیاد مطالعات ایرانی را در دانشگاه سوربون دایر کرد و خود ریاست آن را به‌عهده گرفت.

بنونیست در ۱۹۵۴، دانشگاه تهران به او دکترای افتخاری داد. از درخشان‌ترین چهره‌های علمی زبان‌شناسی تاریخی و دستور مقایسه‌ای زبان‌های هند‌و‌اروپایی و زبان‌شناسی عمومی بود.


برخی دیگر از آثار

  • طرح دستور زبان سغدی (۱۹۲۹)
  • دین ایرانی بر پایۀ متن‌های کهن یونانی (۱۹۲۹، ترجمۀ فارسی: تبریز، ۱۳۵۰ش)
  • مغ‌ها در ایران قدیم (۱۹۳۸)
  • متون سغدی (۱۹۴۰)
  • القاب و اسامی خاص در زبان‌های ایرانی ‌باستان (۱۹۶۶)
  • اسم فاعل‌ها و اسم مصدرها در زبان‌های هند‌و‌اروپایی (۱۹۶۲)
  • مسائل زبان‌شناسی عمومی (پاریس، ۱۹۶۶)