مولتانی، بهاءالدین زکریا (مولتان ۵۶۶/۵۷۸ـ۶۶۱/۶۶۶ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مولْتانی، بَهاءالدّین زَکَرّیا (مولتان ۵۶۶/۵۷۸ـ۶۶۱/۶۶۶ق)
صوفی و عارف سهروردی شبه‌قارۀ هند. نسبی قریشی داشت. علوم آن روزگار را فراگرفت و در مجالس درسی او، روزانه ۷۰ دانشمند حاضر می‌شدند. پس از آن به حج مشرّف شد و در آن‌جا حدیث را از کمال‌الدین محمد یمنی فراگرفت. در بازگشت، در بغداد به حلقۀ مریدان سهروردی صوفی پیوست و سرانجام خلیفۀ او شد. شیخ فخرالدین عراقی، دامادش، و امیرحسین هروی هر دو از ارادتمندان اویند. فرزندش صدرالدین عارف، نیز در این شمار بود و به خلافت او رسید. بهاءالدین، شیخ طریقت سهروردیۀ هند بود و این فرقه به‌‌دست او در آن‌جا گسترش یافت. خانقاه او در مولتان از مهم‌ترین مراکز تصوف سهروردیه بود. ایلتتمش، پادشاه دهلی، او را به مقام شیخ‌الاسلامی مولتان رساند. از سفرهایش به شام و بیت‌المقدس نیز خبر داریم. برادر او، مشهور به «گنج شکر» نیز، در شمار صوفیان نامور هند است. بهاءالدین پس از ۱۰۰ سال عمر، درگذشت و در مولتان پاکستان به‌خاک سپرده شد. هم‌اکنون قبه‌ای عالی بر مزار او قرار دارد. از آثارش: کتاب ‌الاوراد/اوراد سهروردی (۱۳۹۸ق)؛ خلاصةالعارفین در سخنان و احوال وی (اسلام‌آباد، ۱۳۹۴ق)؛ رسالۀ بهاء‌الدین زکریا مولتانی در سلوک؛ شروط اربعین فی جلوس المعتکفین.