تاج الملک شیرازی ( ـ۴۸۶ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

تاجُ‌الْمُلْکِ شیرازی ( ـ۴۸۶ق)

اَبوالْغَنائم مَرزْبان بن خسرو فیروز، معروف به اِبْنِ دارِسْت از شاهزادگان و وزرای عهد سلجوقی. او مدتی‌ خزانه‌دار اموال‌ ساوتکین‌، از امرای‌ متنفذ سلجوقی،‌ بود. وی‌ به‌سبب‌ لیاقتش‌ سرپرستی‌ فرزندان‌ ملک‌شاه‌، خزانۀ‌ سلطان‌ و نیز امور قصرهای‌ سلطنتی‌، رسیدگی‌ به‌ لشکریان‌ و امور دیوانی‌ را برعهده‌ داشت‌. تاج‌الملک‌ گرچه‌ به‌ ظاهر خواجه‌ نظام‌الملک‌ را تکریم‌ می‌کرد،‌ در جهت‌ تضعیف‌ او می‌کوشید تا این‌که‌ او از وزارت‌ عزل‌ شد و به‌ دست‌ اسماعیلیان‌ به‌ قتل‌ رسید (۴۸۵ق). پس‌ از قتل‌ خواجه‌، تاج‌الملک‌ به‌ وزارت‌ رسید، اما مدتی‌ بعد از مرگ‌ ملک‌شاه‌، ترکان‌ خاتون‌ همسر ملک‌شاه،‌ به‌ کمک‌ تاج‌الملک‌ محمود، خلیفه را واداشت تا پسر خردسالش‌ را در اصفهان‌ به‌ سلطنت برگزیند. در جنگی‌ که‌ بین‌ تاج‌الملک‌ و بُرکیارُق (پسر دیگر ملک‌شاه‌) روی‌ داد، تاج‌الملک‌ اسیر شد و به‌‌طور فجیعی‌ به‌ قتل‌ رسید. او مردی‌ ثروتمند بود و برای‌ ابواسحاق شیرازی‌ مرقدی‌ بنا کرد و مدرسه‌ای‌ در جوار آن‌ به‌ نام‌ تاجیه‌ ساخت‌.