طالبانی، جلال(عراق 1933-آلمان 2017)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از جلال طالبانی)

طالبانی، جلال (عراق 1933-آلمان 2017)

تصویری از جلال طالبانی

هفتمین رئیس جمهور عراق در فاصلۀ سال‌های 2005 تا 2014م و رهبر حزب اتحادیۀ میهنی کردستان و از رهبران جنبش ملی گرای کُرد، معروف به "مام جلال". حقوقدان و سیاستمداری متبحر و باهوش در اتحاد و همبستگی کردها بود و تأثیر بسیار زیادی روی کُردهای عراق و سایر نقاط داشت.

دوران کودکی‌اش در زادگاهش، روستای کلان در دامنۀ کوه کوسرت عراق، سپری شد و بعد از آن‌که پدرش به عنوان مرشد تکیه طالبانی در شهر کویسنجق انتخاب شد، خانواده‌اش به شهر نقل مکان کردند.

در کتاب زندگی نامه‌اش عنوان کرده که از جمله کُردهای ایران است که خاندانش از ایران به عراق مهاجرت کرده‌اند و خاندانش به ایل زنگنه تعلق دارد. اجداد پدری طالبانی، ایرانی و از کردهای بوکان بوده‌اند که در زمان صفویه به عراق مهاجرت کرده‌اند. جدشان به ملا محمود زنگنه معروف است. او در خانواده‌ای مذهبی پیرو طریقت قادریه متولد شد. از اوایل دهۀ 1950، در زمرۀ عضو بنیانگذار اتحادیۀ دانشجویان وابسته به حزب دموکرات کردستان، وارد فعالیت‌های سیاسی شد و در سال‌های پس از آن، به مقام عضو ارشد حزب ارتقاء پیدا کرد. در 1961، در قیام علیه حکومت عبدالکریم قاسم (رئیس‌جمهور وقت عراق) شرکت کرد و پس از سرنگونی قاسم، عضو هیئتی شد که برای مذاکره با رئیس‌جمهور عراق برگزیده شده بود. او و جمعی دیگر، بعدها اتحاد میهنی کردستان را تأسیس کردند. وی از جمله چهره‌های سیاسی عراق است که طی 4 دهۀ گذشته در صحنۀ سیاسی این کشور مطرح بوده است. در آوریل 2005، به عنوان هفتمین رئیس‌جمهور عراق انتخاب شد. طی دوران ریاست جمهوری خود، دو بار برای دیدار با مقامات ایران رهسپار تهران شد. پس از عبدالرحمن عارف، او نخستین رئیس‌جمهور عراق بود که از ایران دیدن کرد. در دسامبر 2012م دچار سکتۀ مغزی شد و برای درمان به آلمان رفت اما پس از تحمل 5 سال بیماری، در اکتبر 2017م در بیمارستانی در برلین درگذشت.