طهطاوی، رفاعه رافع (۱۸۰۱ـ۱۸۷۱)
طَهْطاوی، رِفاعه رافع (۱۸۰۱ـ۱۸۷۱)
معلم، دولتمرد، روزنامه‌نگار، مترجم و نویسندۀ مصری. بعد از محمد عبده، برجسته‌ترین عالم قرن ۱۹ مصر است. خدیو محمدعلی او را به ریاست هیئتی آموزشی به پاریس اعزام کرد (۱۸۳۱). در آن‌جا با فرهنگ فرانسه و اروپا آشنا شد. در ۱۸۳۱ به مصر بازگشت و ریاست مدرسۀ زبان‌های خارجی و مدیریت گروه ترجمه را برعهده گرفت. وظیفۀ این مدرسه آموختن زبان‌های اروپایی به دانشجویان مصری و ترجمۀ مهم‌ترین آثار ادبی به زبان عربی بود. مدتی سردبیر الوقایع‌المصریه، اولین روزنامۀ عرب‌زبان مصر، بود. در زمان خدیو اسماعیل، رئیس مدرسۀ جنگ، مدیر گروه ترجمه و رئیس مدرسۀ حسابداری و مدرسۀ مهندسی کشوری و ادارۀ ابنیه شد. مورخان مصری بزرگ‌ترین خدمت طهطاوی به کشورش را در امر آموزش می‌دانند. چند اثر عمده نیز تألیف کرده که انوار توفیق‌الجلیل (۱۸۶۸ـ۱۸۶۹) دربارۀ مصر باستان، و نهایةالاعجاز (۱۸۷۴) راجع به پیامبر (ص) و صدر اسلام از آن جمله است. بهترین اثرش در سبک و محتوا تخلیص‌الابراز است که در آن برخورد خود با فرهنگ غربی و ستایش از این فرهنگ را با قلمی شیوا و تأثیرگذار بیان کرده است.