ری، شهر باستانی
رِی، شهر باستانی
این شهر با قدمتی ۷هزار ساله از کهن‌ترین شهرهای ایران است. فرهنگ چشمه‌علی ری با قدمت هزارۀ ۵پ‌م از تپه‌ای به همین نام کشف شده است. در کاوش چشمه‌علی ری آثاری از دوران اَشکانیان هم کشف گردید. ری شهر مهم زَردُشتیان و از مراکز تعلیم و تربیت مُغان و موبدان بود. نام ری به شکل رَگا یا رَغَه در اَوِستا آمده است. یونانیان آن را راگِس می‌گفتند. نام ری در کتیبۀ هَخامَنِشی بیستون هم ضبط شده است. سلوکوس اول پس از بازسازی شهر ری، آن را اوروپوس نامید. گویا در زمان اَشکانیان شهر ری، اَرَشکیه نام داشت و پایتخت بهارۀ شاهنشاه بود. بنای دژ رَشکان از دورۀ اشکانیان و آتشکدۀ تپه‌میل از دوران ساسانیان در شرق و جنوب شرقی شهر ری قرار دارند. در حوالی چال تَرخان نقش برجسته و بازمانده‌های کاخی ساسانی کشف شده است. از آثار دوران اسلامی و قرون متأخر ری باید به صحنۀ شکار شیر به‌دست فتحعلی‌شاه قاجار در چال تَرخان، نقش‌برجستۀ فَتحعَلی‌شاه قاجار و درباریان در چشمه‌علی در محلۀ صفاییه، بقعۀ عبدالعظیم حسنی (ع)، آرامگاه ستارخان سردار ملی و شیخ محمد خیابانی در باغ طوطی، گورستان ابن بابویه، بُرج طُغرُل سلجوقی و برج و باروی ری از عهد سلاجقه اشاره شود. نیز ← راگس