صوفی (قوم)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

صوفی (قوم)

از طوایف کُرد یک‌جانشین در استان گیلان، از مردم ولایت رانکوه، ساکن ناحیۀ املش و توابع آن. زمان سکونت این طایفه در رانکوه نامعلوم است، اما به‌نظر می‌رسد که در ۹۹۹ـ۱۰۰۰‌ق از سیاه منصور به گیلان انتقال یافتند. نام این طایفه برای نخستین‌بار ضمن حوادث ‌۱۰۰۱ق به‌میان آمده است. در این سال ولی سلطان صوفی حاکم رانکوه شد. نعمت‌الله سلطان میر طایفۀ صوفی، در جنگ‌های ناحیۀ دربند (۱۰۱۵‌ق) و جنگ‌هایی بر‌ضد امیرخان برادوست، حاکم قلعۀ دم‌دم، شرکت داشت (۱۰۱۸‌ق). اسحاق سلطان صوفی در جنگ‌های ۱۰۲۴‌ق علیه گرجیان مجروح شد. بیرام‌علی سلطان صوفی در ۱۰۳۷‌ق حاکم دیلمان بود و در ‌۱۰۳۸ق به‌سبب تعلل در جنگ با شورشیان گیلان شرقی و فرار از مقابل عادل‌شاه گیلانی از مقام خود برکنار شد. خوانین صوفی در سال‌های بعد حکومت ناحیۀ املش را به‌دست گرفتند و تا انقراض قاجاریه حاکمیتشان را حفظ کردند. اینان در قرون اخیر ازجمله مالکان بزرگ گیلان به‌شمار می‌آمدند. یحیی‌خان صوفی آخرین حاکم موروثی املش بود. ظاهراً کردان بندر چمخالۀ لنگرود و روستای کرف‌پشتۀ ایلیات در لاهیجان که به زبان کردی تکلم می‌کنند، از اعقاب کردان صوفی هستند.