عمده (العمده)
عُمْدَه (العُمْدَه)
(یا: العمدة فی معرفة صناعة‌الشّعر و نقده و عیوبه) نوشته ابن رشیق قیروانی (۴۵۶ق)، کتابی به عربی، در ۱۰۶ باب، در شناخت شعر و نقد ادبی. مؤلف با استناد به قوانین و موازینی که از گذشته در نقد شعر وجود داشت، مکتبی مستقل در علم نقد ایجاد کرد و به نقد و بررسی شعر و شاعران پرداخت. در کتاب خود، به اصلاح و تجدید نظر در شعر اصرار دارد و حتی آنچه دیگران سرقت ادبی خوانده‌اند، اصلاح شعر به قلم شاعران متأخر می‌داند. اگر چه مؤلف در تدوین کتاب خود از آرا و نظریات متقدمانی چون ابن قتیبه، جاحظ، قدامه و ابن معتز بسیار بهره برده، به منابع خود اشاره نکرده است. العمده را می‌توان اولین کتاب نقد در غرب جهان اسلام و ابن رشیق را مؤسس این مکتب دانست. این کتاب به کوشش محمد محیی‌الدین عبدالحمید چاپ شده است (قاهره، ۱۹۵۵).