غلزایی (لهجه)
غَلزايي
(يا غَلزه‌اي) از لهجه‌هاي پشتو در شمال شرقي افغانستان كه زبان غلزايي‌هاي مقيم و خان و بدخشان و قندهار است و نيز غلزايي شمال شرقي كه به پيشاوري، يوسف‌زايي، آفريدي، بَنگَش و اوركَزي بسيار نزديك است. مصوت‌هاي غلزايي عبارت‌اند از: مصوت‌هاي مركب /ey/، /ay/، /aw/ و /oy/. صامت‌ها همانند صامت فارسي است. در غلزايي صرف اسم بر پاية جنس، شمار و حالت است. اسامي و صفات، مذكر و مؤنث دارند. حالت‌هاي اسم عبارت‌اند از فاعلي، غيرفاعلي و ندايي. در طبقات صرفي مذكر، حالت غيرفاعلي مفرد با حالت فاعلي مفرد يكسان است. مثلاً pox «رسيده»، اما حالت‌هاي فاعلي و غيرفاعلي جمع فرق دارند. حالت غيرفاعلي جمع براي مؤنث و مذكر عموماً يكي است. در غلزايي تكيه از اهميت بسياري برخوردار است. تغييرات و تبديلات آوايي: تبديل /d/ به /l/ در Las «دَه»، /b/ به /w/ در: wror «برادر»؛ نشانة جمع -un و برحسب مذكر يا مؤنث بودن -una و -uno است.
50010800