گلادوین، فرانسیس (ح ۱۷۴۰ـ۱۸۱۲)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از فرانسیس گلادوین)

گِلادْوین، فرانسیس (ح ۱۷۴۰ـ۱۸۱۲)(Gladwin, Francis)

دولتمرد و خاورشناس انگلیسی. به شرکت هند شرقی انگلیس پیوست و نخست در سپاه آن شرکت کرد و در بنگال به خدمت پرداخت، اما در ۱۷۶۵ سپاه را ترک گفت و در دستگاه اداری کشوری شرکت مزبور سرگرم کار شد. منصب‌هایی چون سرپرستی چاپخانۀ دولتی و تحصیل‌داری کلکته را برعهده داشت. ترجمه و چاپ کتاب آیین اکبری به‌کوشش او (کلکته، ۱۷۸۳ـ۱۷۸۶)، به ورشکستگی مالی‌اش انجامید و به‌ناچار به منشیگری در دادگاه کلکته پرداخت. در ۱۸۰۱ در کالج نوبنیاد فورت ویلیام کلکته در سمت اولین استاد زبان فارسی مشغول به کار شد. از پایه‌گذاران انجمن آسیایی بنگال و از دوستان نزدیک سِر ویلیام جونز بود. تاریخ‌نگار، روزنامه‌‌نگار و فرهنگ‌نویسی برجسته بود و برای شناساندن و آموزش زبان و ادبیات فارسی به اروپاییان، به‌ویژه انگلیسی‌ها، کوشش فراوان کرد. از پیش گامان ترجمۀ بهترین آثار ادبی فارسی به انگلیسی است. از آثارش: واژه‌نامۀ فشردۀ انگلیسی و فارسی (بنگال، ۱۷۸۰)؛ واژه‌نامۀ فارسی، عربی و انگلیسی (۱۷۹۷)؛ فرهنگ آیین‌های دینی ملل شرق (کلکته، ۱۷۸۶)؛ فرهنگ حقوق اسلامی (کلکته، ۱۷۹۷)؛ منشی فارسی که کتابی است برای آموزش زبان فارسی به کارکنان شرکت هند شرقی انگلیس در هند؛ برگردان گلستان سعدی همراه با متن فارسی (کلکته، ۱۸۰۶).