قاعد، محمدیوسف (دلتای نیل ۱۹۴۴)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

قاعِد، محمّدیوسف (دلتای نیل ۱۹۴۴)

رمان‌نویس و روزنامه‌نگار مصری. نخست معلم بود و پس از آن به روزنامه‌نگاری روی آورد. در جنگ‌های ۱۹۶۷ و ۱۹۷۳ نیز در ارتش مصر خدمت کرد. دست‌مایۀ اولین رمانش، مراسم عزا (۱۹۶۹) کشاکش میان الزامات عدالت رسمی و رسوم سنتی مجازات خانوادگی است که با زبانی جاندار و تکنیک تجسم رویدادها از دید هر شخصیت داستان روایت می‌شود. در شبیخون زمستانی (۱۹۷۴)، حوادثی را حکایت می‌کند که به دنبال دیدار گروهی از مهندسان نفت از روستایی در مصر روی می‌دهد. جنگ در خاک مصر، که ماجرای ترفندهای یک کدخدا برای معافیت پسرش از خدمت وظیفه است، در مصر انتشار نیافت و در ۱۹۷۸ در بیروت چاپ شد. برجسته‌ترین اثرش، تریلوژی شکایت‌های مصری فصیح (۱۹۸۱ـ‌۱۹۸۵‌)، بر محور خانواده‌ای تهی‌دست می‌چرخد که به مرکز قاهره می‌روند تا خود را در معرض فروش گذارند. در این کتاب جامعۀ مصر معاصر و سیاست‌های داخلی و خارجی انورسادات به انتقاد گرفته می‌شود. ارزش کار او در این رمان، که با ترکیب تجربه‌های پیشین و تکنیک‌های نوآورانۀ قاعد با نقد اجتماعی همراه است، به اوج خود می‌رسد.