قالی، رج شمار

قالی، رَجْ‌شُمار
شمار رج‌های بافته‌شده در یک گره. واحدی معادل ۶.۵ سانتی‌متر یا ۱۶/۱ ذرع و هر ذرع ۱۰۴ سانتی‌متر است. رج‌شمار مهم‌ترین معیار در دست‌بافته‌های پرزدار گره‌خورده، ازجمله قالی، است. در قدیم واحد اندازه‌گیری ذرع نام داشت که هر ذرع شانزده گره یا چهار چارک یا ۶۴ بهر (هر بهر ۱.۶۲۵ سانتی‌متر) را شامل می‌شد. اکنون این واحدها جای خود را به معادل‌های متری داده‌اند و درنتیجه هر گره مساوی با ۶.۵ سانتی‌متر است. رج‌شمار معرف کیفیت و ظرافت فرش است یعنی هرقدر که میزان رج‌شمار فرش بیشتر باشد، فرش ظریف‌تر و نازک‌تر است. در برخی مناطق قالی‌بافی ایران به جای رج‌شمار اصطلاحات دیگری به‌‌کار می‌برند؛ مثلاً در آذربایجان اصطلاح «قابال» که معادل ۱۴هزار ریشه است، و در خراسان اصطلاح «مُقاط» که معادل دوازده هزار گره است.