لیساژو، ژول آنتوان (۱۸۲۲ـ۱۸۸۰)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

لیْساژو، ژول آنْتوان (۱۸۲۲ـ۱۸۸۰)(Lissajous, Jules Antoine)

فیزیک‌دان فرانسوی. از ۱۸۵۵، شکل‌های لیساژو[۱] را برای نمایش تصویری ارتعاشات امواج صوتی طرح‌ریزی و ایجاد کرد. در ورسای[۲] زاده‌ شد و در دانشسرای عالی[۳] درس خواند. در ۱۸۷۴، رئیس فرهنگستان شامبری[۴] شد و در ۱۸۷۵، همین سِمت را در بزانسون[۵] برعهده گرفت. او نخست باریکۀ نوری را که از آینه‌ای متصل به جسم در حال ارتعاشی مثل دیاپازون[۶] بازتابیده می‌شد، به آینۀ چرخان دیگری تابانید. سپس، نور بازتابیده از آینۀ دوم را روی پرده‌ای ‌انداخت و آن‌ را بررسی کر‌د. لکۀ نوری که روی پرده ایجاد می‌شد، منحنی‌هایی می‌ساخت که شکلشان به دامنه[۷] و بسامد ارتعاشات بستگی داشت. بعداً این روش را با دو آینۀ نصب‌شده روی دو دیاپازون، که در جهات متعامد ارتعاش می‌کردند، اصلاح کرد و به شکل‌های متنوع‌تری دست‌یافت. با معیارگرفتن یکی از دیاپازون‌ها و شکل‌های لیساژوی تولیدشده، ویژگی‌های آکوستیکی دیاپازون دیگر قابل شناسایی است. امروزه با اِعمال جریان‌های متناوبی با بسامدهای گوناگون به صفحات منحرف‌کنندۀ اُسیلوسکوپ (نوسان‌نما)[۸]، شکل‌های لیساژو را روی صفحۀ اُسیلوسکوپ نمایش می‌دهند. شکل منحنی‌های تولیدشده بستگی به نسبت بسامدهای دو موج ترکیب‌شونده دارد و به این‌ترتیب می‌توان سیگنال‌ها را باهم مقایسه کرد.

 


  1. Lissajous figures
  2. Versailles
  3. École Normale Supérieure
  4. Chambéry
  5. Besançon
  6. tuningfork
  7. amplitude
  8. oscilloscope