نیشابوری، شاه محمود (۸۸۴ـ۹۷۲ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

نیشابوری، شاه ‌محمود (۸۸۴ـ۹۷۲ق)
خوشنویس و شاعر ایرانی. از مشاهیر خوشنویسی و معروف به زرین‌قلم، که پیش از میرعماد شهرت یافت. شاه طهماسب اول صفوی (حک: ۹۳۰ـ۹۸۴ق) توجه ویژه‌ای به او داشت و او نیز قرآنی به خط نستعلیق برای شاه طهماسب نوشت. در اواخر عمر به مشهد رفت و بیست سال در آن‌جا ماند. شیوۀ نستعلیق او به‌روش سلطان‌علی مشهدی و میرعلی هروی نزدیک بود. اما می‌توان گفت که حاصل این دو روش، شیوۀ خاصِ خودش بود به‌ویژه، در کتابت خفی که بعدها باباشاه اصفهانی آن را تکمیل کرد. در قصیده، غزل، رباعی، و نیز قطعه، طبع شعری قوی داشت. برخی از شاگردان معروف او عبارت بودند از سلیم نیشابوری، حاج محمد تبریزی، محمدحسین باخرزی، سلطان محمود تربتی، و قطب‌الدین یزدی. از آثار او مرقعات، قطعات، رساله‌ها، و کتاب‌های بسیاری در کتابخانۀ لنینگراد، کتابخانۀ موزۀ گلستان و موزۀ آثار اسلامی ترک در استانبول برجا مانده است که مربوط به تاریخ‌هایی بین ۹۳۴ و ۹۷۰ق است. ازجمله کتاب سبحةالابرار جامی، که در کتابخانۀ موزۀ گلستان نگهداری می‌شود؛ خمسۀ نظامی به قلم کتابت همراه با نقاشی، محفوظ در موزۀ بریتانیا، که مدت ۴ سال برای کتابخانۀ شاه‌طهماسب کتابت و تزیین شده است؛ یک نسخه از خمسۀ امیر‌خسرو دهلوی، محفوظ در کتابخانۀ ملی پاریس؛ یک نسخه از هفت اورنگ جامی به قلم کتابت (۹۷۲ق)، در فریر گالری واشینگتن؛ و یک نسخه تیمورنامۀ‌هاتفی، که جزو مجموعۀ بنیاد کودکیان در نیویورک نگهداری می‌شود.