هابل، ادوین (۱۸۸۹-۱۹۵۳)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

هابِل، اِدْوین (۱۸۸۹-۱۹۵۳)(Hubble, Edwin)

هابِل، اِدْوين

اخترشناس امریکایی. وجود کهکشـان[۱]های خـارج از کهکشان ما را کشف، و آن‌ها را براساس شکلشان دسته‌بندی کرد. اکنون، نظریۀ عالم در حال انبساط او، پذیرفته شده است. داده‌های او دربارۀ سرعت دورشدن کهکشان‌ها، براساس انتقال به سرخ[۲]، برای تعیین آن بخش از عالم مورد استفاده قرار گرفته است که هرگز چیزی از [ورای] آن نخواهیم دانست. شعاع این بخش شعاع‌‌ هابل[۳] نامیده‌ می‌شود. فراتر از این‌ حد، هر ماده‌ای با سرعت نور حرکت می‌کند و از این‌رو، برقراری ارتباط با آن هیچ‌گاه ممکن نخواهد شد. نسبت سرعت عقب‌نشینی کهکشان به فاصلۀ آن را ثابت ‌هابل[۴] می‌نامند. در ۱۹۲۴، متغیرهای قیفاووسی[۵] را در کهکشان امرأةالمسلسله[۶] کشف کرد و نشان داد که این کهکشان در فاصله‌ای دور و خارج از کهکشان ما قرار دارد. در ۱۹۲۵، رده‌بندی کهکشان‌ها را در رده‌های مارپیچی[۷]، مارپیچی میله‌ای[۸] و بیضوی[۹] عرضه کرد. در ۱۹۲۹، قانون ‌هابل[۱۰] را مطرح ساخت که بیان می‌کند سرعت حرکت کهکشان‌ها با فاصله‌گرفتن آن‌ها از یکدیگر افزایش می‌یابد. در مارشفیلدِ[۱۱] میسوری زاده شد، در دانشگاه شیکاگو در ایلینوی[۱۲] درس خواند، و در ۱۹۱۰، دانش‌آموخته شد. سپس، به دانشگاه آکسفورد رفت و در ۱۹۱۲، در رشته حقوق از آن‌جا مدرک گرفت. در عین‌حال، ورزشکار و مشت‌زن سنگین‌وزن بود. در ۱۹۱۳، به امریکا بازگشت و برای مدت کوتاهی در لوئیزویل[۱۳] کنتاکی[۱۴] به امور حقوقی مشغول شد، اما علاقۀ واقعی او اخترشناسی بود و در ۱۹۱۴، دانشجوی تحصیلات تکمیلی اخترشناسی و راهی رصدخانۀ یرکیز[۱۵] در ویلیامز بای ویسکانسین شد. در ۱۹۱۷، با پایان‌نامه‌ای در زمینۀ عکس‌برداری از سحابی‌های کم‌فروغ[۱۶] دانشنامۀ دکتری گرفت. در ۱۹۱۹، بعد از خدمت در واحدهای اعزامی امریکا به جنگ جهانی اول، به عضویت هیئت علمی رصدخانۀ ماونت ویلسون[۱۷]، در نزدیکی پاسادنا[۱۸]ی کالیفرنیا[۱۹]، درآمد و در زمینۀ سحابی‌های کهکشانی[۲۰] و برون‌کهکشانی[۲۱] به پژوهش پرداخت. در جنگ جهانی دوم، رئیس بخش پرتاب‌شناسی[۲۲] و سرپرست آزمایشگاه تونل باد فوق‌ صوت[۲۳] در ابردین[۲۴] مریلند[۲۵] بود. پس از آن، به رصدخانۀ دوگانۀ ماونت ویلسون و ماونت پالومار[۲۶] بازگشت. جزو نخستین کسانی بود که از تلسکوپ ۵۰۸سانتی‌متری جدید هِیل، که در ۱۹۴۸ نصب شده بود، بهره‌برداری کرد. تقریباً همۀ تحقیقات هابل در زمینۀ سحابی‌ها بود. برای نخستین‌بار نشان ‌داد سحابی‌ها برون‌کهکشانی‌اند و در خارج از راه‌ شیری[۲۷] ما قرار دارند. گفته‌اند به همان‌ترتیب که گالیله[۲۸]، اخترشناس و فیزیک‌دان ایتالیایی، در قرن ۱۷ ناحیۀ رصدشدنی عالم را تا منظومۀ خورشیدی[۲۹] و اخترشناسان آلمانی‌تبار بریتانیایی، ویلیام و جان هرشل[۳۰]، در قرن ۱۸ و ۱۹ آن را تا راه‌ شیری گسترش‌ دادند، هابل نیز عالم قابل رصد را تا فضای برون کهکشانی گستراند. برخی از پژوهش‌های خود را در کتاب قلمرو سحابی‌ها[۳۱] (۱۹۳۶) شرح داده است.

 


  1. galaxy
  2. red shift
  3. Hubble radius
  4. hubble constant
  5. cepheid variable
  6. Andromeda
  7. spiral
  8. barred spiral
  9. ellipticals
  10. Hubble’s law
  11. Marshfield
  12. Illinois
  13. Louisville
  14. Kentucky
  15. Yerkes
  16. faint nebulae
  17. Mount Wilson
  18. Pasadena
  19. California
  20. galactic nebula
  21. extragalactic nebulae
  22. ballistics
  23. Supersonic Wind Tunnel Laboratory
  24. Aberdeen
  25. Maryland
  26. Mount Palomar
  27. Milky Way
  28. Galileo
  29. Solar System
  30. William and John Herschel
  31. The Realm of the Nebulae