ژاکوبی، کارل (۱۸۰۴ـ ۱۸۵۱)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

ژاکوبی، کارْل (۱۸۰۴ـ ۱۸۵۱)(Jacobi, Carl)

ژاکوبي، کارْل

ریاضی‌دان و فیزیک‌ریاضی‌دان آلمانی. بیشتر تحقیقاتش در زمینۀ نظریۀ توابع بیضوی[۱]، آنالیز ریاضی[۲]، نظریۀ اعداد[۳]، هندسه، و مکانیک[۴] بود. در پوتسدام[۵] زاده شد و در کودکی نبوغش آشکار بود. در ۱۸۲۱، به دانشگاه برلین[۶] رفت و در همان سال از آن‌جا فارغ‌التحصیل شد. در ۱۸۲۶، به عضویت هیئت علمی دانشگاه کونیگسبرگ[۷]، کالینینگراد[۸] فعلی، درآمد و در ۱۸۳۲، استاد شد. او دترمینانی تابعی ابداع کرد که اکنون به دترمینان ژاکوبی[۹] (ژاکوبین) معروف است. این دترمینان در تحقیقات بعدی در زمینۀ آنالیز کاربرد فراوان یافت و حتی در پیشبرد مکانیک کوانتومی[۱۰] مؤثر بود. سپس، به تحقیق در زمینۀ پیکربندی‌های مایعات چرخان پرداخت و نشان داد که شکل‌های تعادل آن‌ها بیضی‌وارهایی است که امروز به بیضی‌وارهای ژاکوبی[۱۱] معروف‌اند. ژاکوبی همواره سعی می‌کرد شاخه‌های گوناگون ریاضی را به‌هم پیوند دهد. ازجمله توابع بیضوی را وارد نظریۀ اعداد و نظریۀ انتگرال‌گیری[۱۲] کرد. نظریۀ اخیر با نظریۀ معادلات دیفرانسیل[۱۳] و اصل آخرین ضریب[۱۴] ژاکوبی نیز مرتبط است. کتابش با نام مبانی جدید نظریۀ توابع بیضوی[۱۵] (۱۸۲۹) مفهوم جدید توابع اَبَربیضوی[۱۶] را برای اولین‌بار مطرح ساخت.

 


  1. theory of elliptical functions
  2. mathematical analysis
  3. number theory
  4. mechanics
  5. Potsdam
  6. Berlin University
  7. Königsberg University
  8. (Kaliningrad (Kalingrad
  9. Jacobian determinant
  10. quantum mechanics
  11. Jacobi’s ellipsoids
  12. theory of integration
  13. theory of differential equations
  14. principle of the last multiplier
  15. Fundamenta Nova Theoriae Functionum Ellipticarum
  16. hyperelliptic functions