کلاویخو، روی گونسالس د ( ـ۱۴۱۲م)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

کِلاویخو، روی گونسالِس دِ ( ـ۱۴۱۲م)(Clavijo, Ruy Gonzalez de)

کِلاويخو، روي گونسالِس دِ

نجیب‌زاده، درباری و سیّاح اسپانیایی. در خاندانی برجسته از اشراف اسپانیا به‌دنیا آمد. ندیم خاص و رئیس تشریفات هانری سوم، پادشاه کاستیل (حک: ۱۳۹۰ـ۱۴۰۶م)، بود. هانری سوم، که همانند دیگر شاهان اروپا برای مقابله با خطر عثمانیان خواهان ارتباط با تیمور لنگ بود، در ۱۴۰۲ هیئتی را نزد تیمور در آنقره/آنکارا فرستاد که تیمور در پاسخ آن سفیری به نام محمد قاضی (یا حاجی‌محمد) را با هدایایی به دربار هانری اعزام کرد. هانری نیز در مقابل، هیئت دیگری را به ریاست کلاویخو به سفارت نزد تیمور فرستاد. این هیئت در ۲۲ مه ۱۴۰۳م از اسپانیا حرکت کرد و در ۴ سپتامبر ۱۴۰۴م/۲۷ صفر ۸۰۶ق به سمرقند رسید و اندکی بعد به حضور تیمور بار یافت. هیئت اسپانیایی در راه بازگشت با دشواری‌هایی ناشی از آشوب‌های پس از مرگ تیمور (۸۰۷ق) روبه‌رو شد، ولی سرانجام در ۲۴ مارس ۱۴۰۶م/۸۰۹ق به دربار هانری رسید. کلاویخو پس از مرگ هانری (۱۴۰۶م)، از دربار کناره گرفت و آرامگاه باشکوهی از مرمر سیاه در محوطۀ دیرِ سان‌فرانسیسکو در مادرید برای خود ساخت که پس از مرگش او را در آن‌جا به‌خاک سپردند. کلاویخو پس از بازگشت به کشورش، بر بنیاد یادداشت‌های روزانۀ خود از سفرش، سفرنامه‌ای نوشت. او که مردی تیزبین، نکته‌سنج و با تدبیر بود، آنچه در این مسافرت طولانی از اسپانیا به قسطنطنیه و شمال ایران تا سمرقند و به‌عکس را مشاهده کرده، در سفرنامۀ خود آورده است. سفرنامۀ کلاویخو که منبع ارزشمندی دربارۀ تیمور و ایران روزگار او به‌شمار می‌رود، نخستین‌بار در ۱۵۸۲م در سویل به‌چاپ رسید. ترجمۀ فارسی آن نیز در ۱۳۳۷ش در تهران منتشر شده است.