یوسف علی خان جلایر ( ـ پس از ۱۱۶۳ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

یوسف‌علی‌خانِ جَلایِر ( ـ پس از ۱۱۶۳ق)

از سرداران‌ دورۀ‌ افشاریه‌. پس‌ از برکنار‌شدن‌ شاهرخ‌ شاه‌ افشار در ۱۱۶۳‌ق و حاکمیت‌ میرسیدمحمد صفوی‌ (شاه‌ سلیمان‌ ثانی‌)، همسر شاهرخ‌ برای‌ یوسف‌ علی‌خان‌ نامه‌هایی‌ فرستاد و در آن‌ ادعا کرد که‌ شوهرش‌ نابینا نشده‌ و هنوز می‌توان‌ او را بر سر قدرت‌ برگرداند و او را به‌ شورش‌ بر‌ضد میرسیدمحمد، تحریک‌ کرد. یوسف‌ علی‌‌خان‌ از غیبت امیر‌علم‌خان‌ خزیمه‌ استفاده نمود و میرسیدمحمد را دستگیر و نابینا کرد و شاهرخ‌شاه‌ را دوباره‌ به‌ پادشاهی‌ رساند و خود را وکیل‌السلطنه‌ نامید و امور را به‌دست‌ گرفت و در همان روزها برای مقابله با احمدشاه درانی که به درخواست بهبودخان بیگلربیگی هرات و امیرخان توپچی‌باشی به تصرف خراسان آمده بود، عازم هرات شد. امیر علم‌خان حاکم قاین در سنگ‌بست هرات به قوای او حمله آورد. یوسفعلی‌خان نیز به‌همراه شاهرخ به مشهد بازگشت و پس از تصرف مقدار زیادی از جواهرات نادری، به کلات گریخت. امیرعلم‌خان پس از آن وارد مشهد شد و با قوای خود به کلات رفت و یوسف‌علی‌خان و برادرش زال‌خان را اسیر کرد و هر دو را نابینا گردانید و آنان را به مشهد آورد. پس از آن‌که سید محمد از پذیرش دوباره سلطنت خودداری ورزید، سرداران و سپاهیان طرفدار او، یوسف‌علی‌خان و برادران و سایر بستگانش را در میدان شاهی مشهد کشتند.