پاگانیسم
(تغییرمسیر از Paganism)
پاگانیسم (paganism)
(از واژۀ یونانی paganus به‌معنی «دهاتی») کیشِ مردمانی از تمدن‌های پیش از مسیحی شمال اروپا، به‌ویژه سلتیک[۱] یا نورس[۲]. آنان دوایری از قطعات سنگ می‌ساختند و تقویمی زراعی داشتند که اوقات انقلاب‌های نجومی تابستانه، زمستانه و بهاره اعیاد اصلی آن بودند. پاگان (کافرکیش) به‌عنوان صفتی تحقیر‌آمیز، دال بر جهل یا دیانت بدوی به‌کار می‌رفت، و ممکن است طیفی از اعمال عمدتاً زراعی را از حیث نسبت با پرستش طبیعت دربر گیرد. در قرون ۸ ـ۱۲م کلیسای مسیحی درصدد برآمد مناسک باستانی را، که به‌ویژه در روستاها حتی پس از مسیحی‌شدن روستاییان دوام آورده بودند، ریشه‌کن کند. از این زمان پاگانیسم رنگ ضد مسیحی به‌خود گرفت، که شاید یکی از دلایل جذابیت امروزی آن برای عده‌ای بوده باشد.