بادیوس آسکنسیوس، یودوکوس (۱۴۶۲م ـ۱۵۳۵)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

بادیوس آسْکِنْسیوس، یودوکوس (۱۴۶۲م ـ۱۵۳۵)(Badius Ascensius, Jodocus)
فاضل و چاپگر فرانسوی متولّد فلاندر، مشهور به ژوس باد[۱]. در ۱۵۰۳ مؤسسه‌ای انتشاراتی در پاریس دایر کرد و طی ۳۰ سال بعد بیش از ۸۰۰ کتاب چاپ کرد، که ازجملۀ آن‌ها نخستین آثار اراسموس[۲]، محقّق هلندی، بود. آثار ویراسته‌ای که به یونانی و لاتینی چاپ کرد، نقش مهمّی در گسترش انسان‌‌گرایی رنسانس در فرانسه داشتند. بادیوس در آسک، نزدیک گِنت، به‌دنیا آمد و در گِنت[۳]، لوون[۴]، و بولونیا تحصیل کرد. در ۱۴۹۲ در لیون[۵] سکونت گزید و به تدریس زبان یونانی پرداخت؛ در آن‌جا ویراستار کتاب‌های ژان ترشل[۶] ( ـ۱۴۹۸) شد و با دختر او ازدواج کرد. ضمن کار برای ترشل، نسخه‌ای از خطابه‌های فیلیپوس بِروئالدوس[۷] را در ۱۴۹۲ منتشر کرد؛ این اثر نخستین کتاب چاپ لیون با حروف لاتینی بود که در آن زمان به «حروف چاپی ایتالیایی[۸]» مشهور بودند. چاپ مصوّری که بادیوس از آثار تِرِنس[۹]، نویسندۀ رومی، در ۱۴۹۳ انتشار داد، بارها تجدید چاپ شد. او در ۱۴۹۹ به پاریس نقل مکان کرد و در آن‌جا، پیش از شروع کار چاپخانۀ خودش در ۱۵۰۳، مدتی با ژان پتی[۱۰]، که چاپگر بود، همکاری کرد. در طرح‌های کتاب‌های بادیوس، حاشیه‌های صفحۀ عنوان گاه به تقلید از نسخه‌های خطی ساخته‌ می‌شد. چاپ ۱۵۱۱ کتاب سیسرون[۱۱] نمونۀ زیبای این آثار است. ترجمۀ اثری از توکودیدس[۱۲] (۱۵۲۸) به قلم او، با حروفی چاپ شد که از فروبنِ بازل[۱۳] خریده بود. بادیوس کتاب‌هایی نیز نوشت ازجمله زندگی توماس آ کِمپیس[۱۴] عارف آلمانی و کتاب طنزی دربارۀ زنان. بعد از بادیوس دامادش روبرت اتین[۱۵] جانشین او شد که از بزرگ‌ترین چاپگران فاضل فرانسوی بود.

 


  1. Josse Bade
  2. Erasmus
  3. Ghent
  4. Louvain
  5. Lyons
  6. Jean (Johann) Trechsel
  7. Philippus Beroaldus
  8. Italian type
  9. Terence
  10. Jean Petit
  11. Cicero
  12. Thucydides
  13. Froben of Basel
  14. Thomas á Kempis
  15. Robert Estienne