بته جقه

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

بُتِّه جِقّه

بُتِّه جِقّه

(یا: بُتّه کشمیری؛ بُتّه تِرمه) نقش مشهور ایرانی از درخت سروِ سَرْخَم. بُتّه جِقّه در نواحی مختلف به انواع گوناگون تقسیم می‌شود. گاه آن را با اسلیمی‌ها و ختایی‌ها و بُتّه جِقّه‌های کوچک‌تر می‌آرایند. انواعِ‌ بُتّه جِقّه را معمولاً به نام ناحیۀ آن، مثلاً بُتّۀ حاجی‌آباد یا بُتّۀ همدان، می‌شناسند. این نقش در فرش‌ها و پارچه‌ها و در بیشتر هنرهای تزیینی ایرانی، همچون خاتم‌کاری، ترمه‌دوزی، قلمکاری، زری‌بافی، زری‌دوزی، قلمزنی، مینیاتور، تذهیب و کاشیکاری به‌‌کار می‌رود. در طرحِ تاج‌ها و نیم‌تاج‌های پادشاهان نیز اشکالی از بُتّه جِقّه دیده می‌شود. مشهورترین نمونه‌های بُتّه جِقّه تیغه‌های عَلَمْ‌نشان (عَلَم)های عزاداری‌هاست.