استودان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۲۳ توسط DaneshGostar (بحث | مشارکت‌ها) (جایگزینی متن - '\\1' به '<!--1')
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

اُستودان

اُستودان

(یا: استخوان‌دان) مکانی که بنابر شریعت زردشتی برای پیش‌گیری از آلودن خاک، نعش متوفی را آن‌جا می‌نهادند تا به استخوان تبدیل شود. استودان‌ها دو گونه‌اند: ۱. حفره‌هایی ساده که به‌شکل چهارگوش در کف بستر سنگی صخره‌ها تراشیده یا در سینۀ کوه‌ها کنده شده‌اند؛ ۲. بناهایی که در نقاط مرتفع و دور از آبادی‌ها و سکونتگاه‌ها می‌ساختند. گاهی نیز اتاقک‌هایی بزرگ و آراسته به تزیینات حجاری در دل کوه می‌تراشیدند. استودان‌ها را بیشتر از دورۀ مابعد هخامنشی می‌شناسیم و برخلاف تصور رایج، آرامگاه‌های صخره‌ای شاهان هخامنشی در کوه رحمت و کوه حسین استودان نیست. در فارس، شماری از دخمه‌های چهارگوش تراشیده در دل‌کوه‌ها موجودند که به‌سبب فقدان مدارک باستان‌شناختی به‌درستی قدمت آن‌ها شناخته شده نیست، امّا احتمال می‌رود که به‌دوران ساسانی تعلق داشته باشند. این استودان‌ها را در کوه‌های رحمت، زیدون، سروی، ایوب، زاغه و آخور رستم یافته‌اند. در معماری غربی، گاه ضمن حفاری‌ها استخوان‌های مردگان پیدا می‌شود که در محلی مجزا نگه‌می‌دارند، امّا غالباً بخشی از سرداب کلیسا را به این کار اختصاص می‌دهند.