لاویه ماکس
| ماکس لاویه Max Laue | |
|---|---|
| زادروز |
۱۸۷۹م |
| درگذشت | ۱۹۶۰م |
| ملیت | آلمانی |
| تحصیلات و محل تحصیل | تحصیل در دانشگاه های گوتینگن و برلین |
| شغل و تخصص اصلی | فیزیک دان |
| گروه مقاله | فیزیک و مکانیک |
| جوایز و افتخارات | جایزه نوبل فیزیک (۱۹۱۴) |
لاوئِه ماکْس (۱۸۷۹ـ۱۹۶۰)(Laue, Max)
فیزیک‌دان آلمانی. به‌‌سبب پژوهش پیش‌گامانه‌اش در زمینۀ اندازه‌گیری طول موج پرتوهای ایکس[۱] در فرآیند پراش[۲] آن‌ها، هنگام گذار از فواصل تنگ بین اتم‌ها در بلورها، به جایزۀ نوبل فیزیک ۱۹۱۴ دست‌یافت. این پژوهش به روش طیف‌نمایی پرتو ایکس[۳] منجر شد که در فیزیک‌هسته‌ای، و نیز در پراش پرتو ایکس، برای شناسایی ساختار مولکولی مواد پیچیدۀ زیست‌شناختی کاربرد دارد. لاوئه در نزدیکی کوبلنتس[۴] زاده شد و در دانشگاه‌های گوتینگن[۵] و برلین درس خواند. از ۱۹۰۵ تا ۱۹۰۹، دستیار ماکس پلانک[۶] در انستیتوی فیزیک نظری[۷] در برلین بود. از ۱۹۰۹ تا ۱۹۱۴، در انستیتوی فیزیک نظری مونیخ کار می‌کرد و سپس، استاد دانشگاه فرانکفورت شد. بعد از جنگ جهانی اول، مدیر انستیتوی فیزیک نظری برلین شد و در ۱۹۴۳، در اعتراض به سیاست نازی‌ها استعفا کرد. اگرچه از مشارکت در طرح انرژی اتمی آلمان امتناع ورزیده بود، بعد از جنگ جهانی دوم از سوی متحدین در بریتانیا تحت‌نظر قرار گرفت. در ۱۹۴۶ به آلمان بازگشت و در ۱۹۵۱، مدیر مؤسسۀ تحقیقاتی شیمی‌فیزیک ماکس پلانک[۸] شد. نظراتش دربارۀ گذار پرتوهای ایکس از بلورها، که برای نخستین‌بار در ۱۹۱۲ به آزمون گذاشته شد، به‌صورت تجربی ساختار بلورها و ماهیت تابش ایکس را نشان می‌داد. او در ابتدا فقط برهم‌کنش بین اتم‌های بلور و تابش را درنظر گرفته بود، ولی بعدها نظریه‌اش را با توجه به نیروهای مؤثر بین اتم‌ها تصحیح کرد.