اخی اوران (۵۶۶ـ۶۵۹ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

اَخی اِوران (۵۶۶ـ۶۵۹ق)

اخی اوران
زادروز ۵۶۶ق
درگذشت ۶۵۹ق
محل زندگی عثمانی
ملیت ترک
شغل و تخصص اصلی صوفی
گروه مقاله عرفان

ابوالحقایق نصیرالدین محمود بن احمد، مشهور به اخی اِوْران (در آناتولی)، پیر و حامی صنف دباغان ترک، پایه‌گذار طریقۀ اخی‌گری (اخی‌لیق)، ترک (← اخی). از شخصیت‌های مقدس و نیمه‌افسانه‌ای. اِوْران به معنای اژدهاست. برخی او را معاصر حاج بکتاشِ ولی و از یاران وی و صاحب کرامات بسیار دانسته‌اند و برخی حتی او را با عثمان غازی مؤسس سلسلۀ عثمانی معاصر دانسته‌اند. وی در ماوراء‌النهر از مریدان خواجه احمد یسوی ( ـ۵۶۲ق) طریقۀ صوفیه را فراگرفت و سپس به زیارت مکه رفت و در اثنای سفر با اوحدالدین کرمانی آشنا شد و به او انتساب جست و به هدایت پدر صدرالدین قونوی، به آناتولی آمد. نخست در دِنیزلی، سپس در قونیه و قیصریه اقامت گزید و در شهر اخیر سکونت یافت. وی سازمان اخی‌لیق را پی‌افکند. دلتمردان عثمانی ـ ازجمله اورخان و پسرش زیارت مراد دوم ـ به عضویت در آن افتخار می‌کردند. آرامگاه و تکیۀ او در قیرشهر قرار دارد و یکی از اماکن دایمی زیارت به‌شمار می‌رفت.