اسماعیل زیی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

اسماعیل‌زِیی

(یا: اسماعیل‌زهی؛ شه‌بخش) طایفۀ چادرنشین بلوچ ایرانی، ساکن در نواحی سراوان و خاش و زاهدان مشتمل بر هفده تیره که مشهورترین آن‌ها عبارت‌اند از لوطی‌زیی، فقیرزیی، بوتازیی، بلال‌زیی، ناروزیی، داروزیی، قنبرزیی، قلندرزیی، بلوچ‌زیی، حسن‌زیی. این طایفه، مرکب از ۶۰۴ خانوار، میان خراسان و بلوچستان حرکت می‌کنند. اسماعیل‌زیی‌ها در تعدادی از حوادث مهم نظیر جنگ با قوای انگلیسی به فرماندهی ژنرال رجینالد دایر در ۱۳۳۴ق/۱۹۱۶م و شورش گروهی از بلوچان برضد پهلوی اول در ۱۳۱۰ش، شرکت داشتند. سردار جمعه‌خان و تعدادی دیگر از سرداران این طایفه، پس از شکست به سند و فارس تبعید شدند و بعد از مدتی اجازه یافتند که به موطن خود بازگردند. سرداران اسماعیل‌زیی، ظاهراً به نشانۀ سپاسگزاری از بخشودگی تبعیدشدگان، نام طایفه را به شه‌بخش تغییر دادند. این نام پس از پیروزی انقلاب اسلامی دوباره به اسماعیل‌زیی تغییر کرد.