اعتصامی، پروین (تبریز ۱۲۸۵ـ تهران ۱۳۲۰ش)
پروین اعتصامی (تبریز ۱۲۸۵ـ تهران ۱۳۲۰ش)
| پروین اعتصامی رخشنده اعتصامی | |
|---|---|
| زادروز |
تبریز ۱۲۸۵ش |
| درگذشت | تهران ۱۳۲۰ش |
| ملیت | ایرانی |
| تحصیلات و محل تحصیل | مدرسه دخترانه امریکایی تهران |
| شغل و تخصص اصلی | شاعر |
| آثار | دیوان شعر |
| گروه مقاله | ادبیات فارسی |
(نام اصلی: رخشنده اعتصامی) شاعـر ایرانی. در تبریز و تهران (مدرسۀ دخترانۀ امریکایی) درس خواند و از آموزش‌های پدرش، یوسف اعتصام‌الملک تفرشی، مترجم آثار ادبی کلاسیک و رُمانتیک مغرب‌زمین در مجلّۀ بهار، بهره‌مند‌ی یافت. مدتی در دانشسرای عالی کتابدار بود، امّا به‌لحاظ شخصی بسیار محجوب و کم‌سخن جلوه می‌کرد؛ شاید ازدواج ناموفقش با یکی از خویشاوندان پدری در این موضوع مؤثر بود.
سروده‌هایش در شیوۀ سنتی است امّا او زبانِ به نسبت ساده‌تری را در قصیده‌ها، قطعه‌ها و مثنوی‌هایش به‌کار می‌گیرد و ازنظر درون‌مایه، از حوزۀ امور اخلاقی و اجتماعی بیرون نمی‌رود. توانایی‌‌های زبانی شاعر درخور اهمیّت فراوان است و در قرن ۲۰ در مقام یکی از مهم‌ترین شاعران کلاسیک معاصر شناخته شده است. دیوانش، نخستین‌بار در ۱۳۱۴ و پس از مرگش به‌صورتی بسیار مُنقّح به کوشش برادرش، ابوالفتح اعتصامی، نشر یافته است. بسیاری از ادیبان نام‌آور آن روزگار، مانند علی‌اکبر دهخدا، محمدتقی بهار و محمد قزوینی ازجملۀ ستایندگان بی‌چون و چرای این دیوان بوده‌اند،
به‌دلیل بیماری حصبه درگذشت و در قم به خاک سپرده شد. از پیش از مرگ وی تاکنون جستارها و کتاب‌های متعددی دربارۀ شعر و زندگی‌اش منتشر شده است. زبان شعری پروین نسبت عمیقی با زبان دورۀ خراسانی و خاصه با زبان شعری ناصرخسرو دارد. در میان قالب‌های شعری وی عمدتا قطعه را به کار برده و مناظراتش شهرت زیادی دارند.