افضل کرمانی، محمد ( ـ هرات ۹۱۰ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

اَفضل‌ کرمانی، محمد ( ـ هرات ۹۱۰ق)

وزیر و شاعر ایرانی. از اشراف و وزیرزادگان کرمان بود. در حساب و سیاق و استیفا بسیار استادی داشت. در ۸۷۸ق در هرات به وزارت حسین بایقرا رسید. در ۸۹۲ به ضبط اموال خزانه محکوم شد و به استرآباد نزد امیرعلی‌شیرنوایی پناه برد، اما چون دانست که دشمنان قصد جان او را دارند، به تبریز نزد یعقوب آق‌قویونلو (۸۸۳ـ ۸۹۶ق) رفت و سلطان او را بسیار عزیز داشت. در ۹۰۳، که شنید حسین بایقرا از او به لطف سخن گفته است، به هرات بازگشت و بار دیگر به منصب اشرف وزرا و امارت دیوان رسید. در دانش‌اندوزی می‌کوشید، شاعران و دانشمندان را می‌نواخت و خود نیز گه‌گاه شعر می‌سرود. دیوان اشعاری داشته که به‌جا نمانده است، ولی از شماری از سروده‌های او در پاره‌ای تذکره‌ها یاد شده است. وی بناهای خیریه‌ای، مانند مسجد جامع، مدرسه، حمام و خانقاه ساخت. آرامگاهش در مدرسه‌ای که خودساخته بود، در گازُرگاه هرات در نزدیکی مزار خواجه عبدالله انصاری است.