اوامر العلاییه فی الامور العلانیه (الاوامر...)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

اَوامر الْعَلائیّه فی الْاُمورِ الْعَلانیّه (الاَوامر...)
نوشتۀ ابن بی‌بی ( ـ پس از ۶۸۰ق) کتابی‌ به‌ فارسی‌ در تاریخ سلجوقیان. این کتاب به‌ اشاره‌ عطاملک‌ جوینی‌ و به‌‌منزلۀ ذیلی‌ بر تاریخ‌ جهانگشای‌ جوینی‌ نوشته شده است‌. برخی‌ به‌‌اشتباه‌ کتاب‌ را الاوامر العلانیه‌ فی‌ الامور العلائیه نیز خوانده‌اند. این‌ اثر از منابع‌ ارزشمند تاریخ‌ سلجوقیان‌ آناتولی‌ است‌. نویسنده‌ که‌ در ابتدا قصد نوشتن‌ تاریخ‌ مملکت‌ روم‌ را داشته‌ به‌سبب‌ اختلاف‌ روایات‌ و عدم‌ دسترسی‌ به‌ مآخذ، به‌ ذکر رویدادهای‌ زمان‌ حکومت‌ سلجوقیان‌ از ۵۸۸ق، تاریخ‌ روی‌ کار آمدن‌ غیاث‌الدین‌ کیخسرو، تا ۶۷۹ق و دوران‌ سلطنت‌ ملک‌ غیاث‌الدین‌ مسعود، اکتفا کرده‌ است‌. مهم‌ترین‌ بخش کتاب‌ مربوط‌ به‌ دوران‌ کیقباد اول‌ و جانشینان‌ اوست‌ که‌ معاصرِ مؤلف بوده‌اند‌. سبک‌ نگارش‌ کتاب‌ مغلق‌ و متکلفانه‌ است‌ و، به‌‌سبب‌ کاربرد فراوان‌ واژه‌های‌ عربی‌ و مهجور، استفاده‌ از کتاب‌ بسیار دشوار می‌نماید. نسخۀ‌ عکسی‌ کتاب‌ به‌کوشش‌ عدنان‌ صادق ارزی‌ در ۱۹۵۶ در آنکارا و طبع‌ انتقادی‌ آن‌ نیز با همکاری‌ وی و نجاتی‌ لوغال‌ در ۱۹۵۷ در همان‌جا منتشر شد. گزیده‌ای‌ از کتاب‌ نیز به‌ نام‌ مختصر سلجوق‌نامه، به‌ قلم‌ نویسنده‌ای ناشناس‌ در زمان‌ خود مؤلف‌، تلخیص‌ گردید که‌ به‌کوشش‌ هوتسما به‌‌چاپ‌ رسیده‌ است.