اوتاد

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

اوتاد

(مفرد آن وَتَد، در لغت به‌معنای اساس و پایه و میخ) در اصطلاح عرفان گروه چهار نفری از اولیای خدا که چهار رکن عالم‌اند. اعضای این گروه مقامی فراتر از ابدال و فروتر از امام و قطب دارند. در باور شماری از عارفان، اوتاد چهار نفرند که موکل بر چهار جهت عالم‌اند. بدین‌ترتیب که هریک از نواحی شرق، غرب، شمال و جنوب عالم تحت تدبیر و تربیت یکی از این چهار تن است و خداوند چهار سوی جهان را به‌وسیلۀ آنان نگاه می‌دارد. به اعتقاد اینان، چون یکی از اوتاد درگذرد، یکی از ابدال دوازده‌‌گانه ـ و یا بُدَلاء هفت‌‌گانه ـ جانشین او می‌شود. بدین‌ترتیب ممکن است که اوتاد تا مقام قطبیّت نیز ارتقا یابند. شایان ذکر است که هرچند متعدّدبودن درجات اولیا امری است صحیح، این تفاصیل که هیچ دلیلی بر آن ذکر نشده و خصوصاً امکانِ رسیدن اوتاد به مقام قطبیّت عالم، که مخصوص و منحصر در وجود امامان دوازده‌گانه است، امری است که بنابر اعتقاد صحیح شیعه پذیرفتنی نیست.