اورنگ زیب

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

اورَنْگ‌زیب‌ (۱۰۲۸‌ـ‌۱۱۱۸‌ق)

اورنگ زیب
زادروز ۱۰۲۸ ق
درگذشت ۱۱۱۸ ق
ملیت هندی
نام‌های دیگر اورنگ زیب عالمگیر
شغل و تخصص اصلی فرمانروا
لقب «محیی الدین»، «عالمگیر»
گروه مقاله تاریخ جهان
خویشاوندان سرشناس شاه جهان (پدر)، ارجمند بانو (مادر)، محمد معظم با لقب شاه عالم بهادرشاه (پسر)

(یا: اورنگ‌زیب عالمگیر؛ ابوالمظفر محمد‌، ملقب به «محیی‌الدین» و «عالمگیر») ششمین‌ پادشاه‌ سلسلۀ‌ تیموریان‌ هند (حکومت: ۱۰۶۸‌ـ‌۱۱۱۸‌ق)، پسر شاه‌جهان‌. مادرش ارجمند بانو ملقب به ممتاز محل بود. پیش‌ از جلوس‌، حکمران‌ دکن‌ بود. هنوز شاه‌جهان‌ زنده‌ بود که‌ اورنگ‌زیب‌ رقیبان‌ خود را در ۱۰۶۸‌ق شکست‌ داد و در ۱۰۶۹ق رسماً در دهلی تاج‌گذاری‌ کرد. شورش‌های‌ مختلفی‌ که‌ گاه‌ از سوی راجه‌های هندو رخ می‌داد، از سیاست‌های‌ متعصبانۀ‌ مذهبی‌ اورنگ‌زیب‌ نشأت‌ می‌گرفت‌. اورنگ‌ زیب‌ در ۱۰۹۸ق به‌ حکومت‌ قطب‌ شاهیان‌ خاتمه‌ داد و قلمرو تیموریان را وسعت بخشید. زندگی‌ ساده‌ و زاهدانه‌ای‌ داشت‌ و در خوشنویسی‌ و به‌ویژه‌ خط نسخ‌ متبحّر بود. سیاست‌ خارجی‌ اورنگ‌زیب‌ با همسایگان‌ خود، به‌‌ویژه‌ ایران‌، صلح‌آمیز بود و بین‌ دربار او و دربار شاه‌‌عباس‌ دوم‌ صفوی‌ در فاصلۀ‌ ۱۰۶۹ق تا ۱۰۷۴ق سفرایی‌ رد و بدل‌ شدند. بعد از او دومین پسرش محمّد معظم با لقب شاه عالم بهادرشاه به‌سلطنت رسید.