اچیسون، دین (۱۸۹۳ـ۱۹۷۱)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

اَچیسون، دین (۱۸۹۳ـ۱۹۷۱)(Acheson, Dean)

دین اچیسون
Dean Acheson
زادروز ۱۸۹۳م
درگذشت ۱۹۷۱م
ملیت امریکایی
تحصیلات و محل تحصیل فارغ التحصیل دانشگاه ییل و دانشکده حقوق دانشگاه هاروارد
شغل و تخصص اصلی سیاستمدار
شغل و تخصص های دیگر حقوقدان
آثار از روز ازل (برنده جایزه پولیتزر)
گروه مقاله تاریخ جهان
جوایز و افتخارات جایزه پولیتزر تاریخ (۱۹۷۰)

وزیر امور خارجۀ امریکا (۱۹۴۹ـ۱۹۵۳) و مشاور چهار رئیس‌جمهور. طراح اصلی سیاست خارجی امریکا در دوران جنگ سرد[۱] پس از جنگ جهانی دوم و از ایجادکنندگان اتحاد غرب در مقابل شوروی[۲] و سایر کشورهای کمونیستی بود. اچیسون پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه ییل[۳] و دانشکدۀ حقوق دانشگاه هاروارد دو سال منشی خصوصی لوئیز برندایز[۴]، قاضی دیوان عالی امریکا، بود. در ۱۹۲۱ در یک شرکت حقوقی در واشینگتن مشغول به کار شد. نخستین سمت دولتی‌اش معاونت وزارت خزانه‌داری در ۱۹۳۳ در دولت روزولت[۵] بود. در ۱۹۴۱ به وزارت امور خارجه راه یافت. ابتدا از اعضای معاونت سیاسی و از ۱۹۴۵ تا ۱۹۴۷ معاون وزیر بود. از نخستین مسئولیت‌های او در ۱۹۴۵ کسب تأیید سنا[۶] برای عضویت امریکا در سازمان ملل متحد[۷] بود. پس از ۱۹۴۵ ضدکمونیستی[۸] دوآتشه شد و این موضع بر عملکرد او در حوزۀ سیاست خارجی تأثیری عمده داشت. اچیسون، که معتقد بود شوروی قصد توسعه‌طلبی در خاورمیانه[۹] را دارد، اصل ترومن[۱۰] را پایه‌ریزی کرد (۱۹۴۷) که امریکا را به اعطای کمک‌های نظامی و اقتصادی فوری به دولت‌های یونان و ترکیه متعهد می‌کرد. همان سال محورهای طرح مارشال[۱۱] را تدوین کرد. در ژانویۀ ۱۹۴۹ هری ترومن[۱۲]، رئیس‌جمهور امریکا، او را به وزارت امور خارجه منصوب کرد. در این مقام طرح تشکیل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو[۱۳]) را پیش برد که نخستین اتحاد دفاعی زمان صلح بود که امریکا عضوش شد. در جنگ کره[۱۴] پس از ورود چین کمونیست[۱۵] به جنگ، اچیسون سیاست به رسمیت نشناختن[۱۶] چین و کمک به نظام ناسیونالیستی تایوان را درپیش گرفت. بعدها از کمک امریکا به رژیم مستعمراتی فرانسه در هندوچین[۱۷] نیز حمایت کرد. کتاب از روز ازل[۱۸] او که شرح‌حال دوران وزارت امور خارجۀ اوست در ۱۹۷۰ برندۀ جایزۀ پولیتزر[۱۹] در حوزۀ تاریخ شد. از دیگر آثار اوست: قدرت و دیپلماسی[۲۰] (۱۹۵۸)، صبح و ظهر[۲۱] (۱۹۶۵)، جنگ کره (۱۹۷۱)، وجز از کشتۀ خویشتن ندروی[۲۲] (۱۹۷۲).

 


  1. cold war
  2. Soviet Union
  3. Yale
  4. Louis Brandeis
  5. Roosevelt
  6. Senate
  7. United Nations
  8. anti-communist
  9. Middle East
  10. Truman Doctrine
  11. Marshal Plan
  12. Harry Truman
  13. Nato
  14. Korean War
  15. Communist China
  16. non-recognition
  17. Indochina
  18. Present at the Creation
  19. Pulitzer Prize
  20. Power and Diplomacy
  21. Morning and Noon
  22. Grapes from Thorns