باشقیر

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

باشْقیر

قوم ترک اوراسیایی، از اقوام بومی شرق روسیه، ساکن غرب و جنوب کوه‌های اورال و شرق رودخانۀ ولگا. ظاهراً از اختلاط اقوام فنلاندی ـ اویغوری اورال جنوبی و ترکان قپچاق و قزاق و بلغارهای ولگا به‌وجود آمده است. در طول قرون ۴ـ۵ق، باشقیرهای بت‌پرست از طریق اقوام مسلمان همسایه به اسلام پیوستند. اینان تا ۸۴۹ق اتباع دولت التون اردوی مغول و تا ۹۵۹ق به خانات غازان وابسته بودند و بعد از آن‌که تزار ایوان مخوف، خانات غازان را برانداخت، به دولت روسیه وابسته شدند و اراضی آن‌ها مصادره و به مهاجران روس و قزاق واگذار شد. باشقیرها در شورش بزرگ یمیلیان پوگاچف برضد کاترین دوم شرکت داشتند. لغو سرواژ تغییراتی در زندگی باشقیرها به‌وجود آورد، اما تغییرات اساسی پس از تشکیل جمهوری خودمختار باشقیرستان صورت گرفت. جمعیت باشقیرها قریب ۱,۴۰۰,۰۰۰ نفر است. اغلب آن‌ها مسلمان حنفی‌اند و اندکی نیز پیرو کلیسای ارتُدوکس هستند.